Yeni genetik analizler, modern köpek ırklarının büyük bölümünde küçük de olsa tespit edilebilir miktarda kurt DNA’sı bulunduğunu gösteriyor. Üstelik bu izler yalnızca vahşi doğada yaşayan köpeklerde değil, evcil ırkların çoğunda da karşımıza çıkıyor.
Çalışma, Amerikan Doğa Tarihi Müzesi ve Smithsonian Enstitüsü Ulusal Doğa Tarihi Müzesinden araştırmacılar tarafından yürütüldü. Makaleye göre, özellikle büyük sürü koruma köpekleri ile avcı ve kızak köpekleri, diğer ırklara kıyasla daha yüksek oranda kurt soyuna sahip.
En yüksek oranların görüldüğü grup ise Türkiye ve Asya kökenli büyük çoban köpekleri oldu. Aksaray malaklısı, Kangal ailelerin de içinde bulunduğu Anadolu çoban köpeği, Akbaş, Kars çoban köpeği, Sarabi, Alabay, Sarplaninac, Kafkas çoban köpeği ve Moğol Bankhar köpeği, genomlarının yüzde 0,553 ile yüzde 1,19 arasını kurtlarla paylaşıyor. Bu oran, köpeklerde ölçülen en yüksek değerler arasında.
Araştırmacılar, söz konusu ırkların yüzyıllar boyunca sürüleri korurken kurtlarla yakın temas içinde yaşadığını ve zaman zaman gen akışının gerçekleştiğini belirtiyor.
Chihuahua’da bile kurt DNA’sı çıktı
Araştırmanın en şaşırtıcı bulgularından biri ise minik bir Chihuahua’nın bile genomunun yaklaşık yüzde 0,2’sinde kurt DNA’sı bulunması. Bu veri, kurt soyunun yalnızca büyük ırklarda değil, tüm köpek boyutlarında görüldüğünü ortaya koyuyor.
Genel olarak daha büyük ve iş amaçlı yetiştirilen köpeklerin kurt genlerini daha fazla koruduğu belirtilirken, terrierler ve koku tazılarında kurt genomu oranı oldukça düşük çıktı.
Bilim insanlarına göre kurtlardan gelen genler, özellikle koku alma gibi hayatta kalmayı kolaylaştıran özelliklerde etkili olmuş olabilir. Bu nedenle, özellikle Afrika’da bulunan ve serbest yaşayan (yani yetiştirilmemiş) “köy köpeklerinde” bile kurt DNA’sına rastlanması şaşırtıcı görülmüyor.
Sert koşullarda yaşayan bu köpeklerin, güçlü koku alma gibi avantaj sağlayan genleri nesiller boyunca koruduğu düşünülüyor.
Köpekler, yaklaşık 20–22 bin yıl önce evcilleştirilen ilk hayvan türü olarak kabul ediliyor. Ancak köpeklerin modern kurtlardan türemediği; her iki türün de, mamutlarla aynı dönemde yaşamış ortak bir antik kurt popülasyonundan geldiği düşünülüyor.
Öte yandan, uzun yıllar, köpek ve kurtların evcilleştirme sürecinden sonra nadiren çiftleştiği sanılıyordu. Yeni çalışma ise bunun aksine, binlerce yıllık tarihte küçük ama sürekli bir gen akışının sürdüğünü gösteriyor.
Bulgular, aynı zamanda kurtların korunması gerektiğini de gösteriyor. Çünkü köpeklerle melezleşme, bazı kurt popülasyonları için tehdit oluştururken, diğer yandan değişen çevre koşullarına uyum sağlamaları açısından genetik bir avantaj da sağlayabiliyor.