Araştırmacılar, insan dayanıklılığının gizli sınırını ortaya çıkardı. Ultra-dayanıklılık sporcuların vücutlarını olağanüstü seviyelere zorlasa da biyolojik bir sınıra çarpıyor.
Cell Press’in Current Biology dergisinde 20 Ekim’de yayımlanan çalışmada araştırmacılar, en ileri seviye dayanıklılık sporcularının bile günlük enerji kullanımında bazal metabolizma hızının (BMR) 2,5 katı olan ortalama bir “metabolik tavanı” sürekli olarak aşamadığını ortaya çıkardı.
Metabolik tavan, bir kişinin sürdürülebilir şekilde yakabileceği kalori miktarının üst sınırını ifade ediyor. Daha önceki çalışmalar, insanların yalnızca kısa ve yoğun dönemlerde dinlenme halinde ihtiyaç duyulan minimum enerji miktarı olan BMR’nin 10 katına kadar çıkabileceğini öne sürmüştü.
Kısa süreli olarak BMR’nin 6–7 katına çıkmak mümkün olsa da, vücut bunu sürdürebilmek için diğer işlevlerden enerji çekmeye başlıyor. Bu da sporcuları tekrar bu üst sınıra doğru geri itiyor.
Araştırma ekibi 14 ultra koşucu, bisikletçi ve triatloncuyu hem yarışlar sırasında hem de antrenman dönemlerinde takip etti. Katılımcılar, hidrojen ve oksijenin biraz daha ağır formları olan döteryum ve oksijen-18 ile zenginleştirilmiş su tüketti. Bilim insanları, bu izotopların idrar yoluyla vücuttan ne kadar hızlı atıldığını takip ederek sporcuların ne kadar karbondioksit soluduğunu belirledi ve buradan toplam kalori harcamasını hesapladı.
Günlük dayanıklılık etkinliklerinde bazı sporcular geçici olarak BMR’lerinin altı ila yedi katı enerji harcama seviyelerine ulaştı; bu da günde yaklaşık 7 bin–8 bin kaloriye eş değer sayılıyor. Ancak araştırmacılar sporcuların kalori çıktısını çok daha uzun aralıklarda (30 ve 52 hafta) ortalamasını aldığında, enerji kullanımının tutarlı biçimde BMR’nin yaklaşık 2,4 katı olan beklenen tavana geri döndüğünü gördü. Araştırmacılara göre bu durum, en iyi antrenmanlı sporcuların bile sonunda bir metabolik sınıra ulaşacağını ve bu sınırın üzerinde uzun süre kalmanın son derece zor olduğunu gösteriyor.
Science Daily’nin aktardığına göre, Massachusetts College of Liberal Arts antropoloğu Andrew Best, “Beyniniz, ne kadar kıpır kıpır olduğunuz, ne kadar hareket etmek istediğiniz ve bir şekerleme yapmaya ne kadar hevesli olduğunuz üzerinde çok güçlü bir etkiye sahip. Hissettiğimiz tüm bu yorgunluklar aslında kalori tasarrufu sağlar.” diyor.
Çalışma ayrıca insan vücudunun aşırı dayanıklılık eforları sırasında rakip enerji taleplerini nasıl dengelediğini de ortaya koydu. Sporcular koşu, yüzme ve bisiklete daha fazla enerji yönelttikçe, farkında olmadan diğer alanlarda enerji kullanımını doğal olarak azalttı.
Kaynak: Current Biology