Daha güçlü sosyal bağlara sahip erkek yunuslar, daha az sosyal olanlara kıyasla biyolojik açıdan daha genç görünüyor. Sosyal yunusların vücutlarında, kronolojik yaşlarına kıyasla beklenenden daha az moleküler yaşlanma belirtisi tespit edildi.
Araştırmacılar, Batı Avustralya’daki Shark Bay bölgesinde 40 yılı aşkın süredir Hint-Pasifik şişe burunlu yunus (Tursiops aduncus) grubunu gözlemliyor. Gruptaki erkek yunuslar, ömür boyu süren dostluklarıyla, destekleyici ittifaklarla ve tüm hayatlarını şekillendiren, kaç yavru sahibi olduklarını bile etkileyen işbirlikçi ortaklıklar kurmasıyla biliniyor.
Kronolojik yaştan (kaç yıl yaşadığını gösteren rakam) farklı olarak biyolojik yaş, vücudun hücre düzeyinde ne kadar hızlı yaşlandığını yansıtır. Biyolojik yaş, DNA üzerindeki zamanla kazanılan ya da kaybedilen kimyasal etiketlerdeki öngörülebilir değişimleri izleyen “epigenetik saat” aracıyla ölçülür.
Epigenetik saati ölçülen 38 erkek yunustan alınan deri örnekleri analiz edildi. Yunusların sosyal ağları, kimin kimle ve ne sıklıkla zaman geçirdiğini gösteren davranışsal veri toplama çalışmalarıyla elde edildi.
Arkadaşların sayısı değil niteliği önemli
Yunuslardaki kronolojik yaşın kontrol edilmesiyle üç ana bulgu ortaya çıktı. İlki, daha güçlü sosyal bağları olan erkeklerin epigenetik yaşı daha genç çıktı. İkincisi, sadece büyük gruplarda olmak yaşlanmayı yavaşlatmazken, bazen tam tersi sonuçlar bile görüldü. Büyük gruplarda zaman geçirmenin yaşlanmayı hızlandırabilecek rekabet, stres veya hastalık riski artışını gibi faktörleri beraberinde getirebildiği görüldü. Üçüncü bulgu ise, sosyal bağ ve yaşlanmanın doğrudan bağlantılı olduğuydu.
Arkadaşlığın yaşlanmayı neden ve nasıl yavaşlattığı konusunda kesin biyolojik mekanizma henüz tespit edilemedi. Sosyal bağlantının stresi azalttığı, işbirliğinin enerji tasarrufu sağladığı düşünülüyor.
Makale, Communications Biology’de 29 Kasım’da yayınlandı.