Amerika Birleşik Devletleri’nde Southern California Üniversitesinden (USC) araştırmacılar, karaciğer hastalığının arkasındaki yeni bir çevresel nedeni ortaya çıkardı; özellikle kuru temizlemede kullanılan tetrakloroetilen (PCE) adlı kimyasal. Yeni çalışmaya göre, PCE’ye maruz kalan kişilerin, alkol veya obezite gibi risk faktörleri olmasa bile, karaciğerde skar dokusunun (bağ dokunun) biriktiği karaciğer fibrozu geliştirme riski üç kat daha fazla.
Karaciğer skarlaşmasının artması, siroz hastalığına ve dolayısıyla hayati riske sebep olabiliyor. Karaciğer hastalıklarının ortaya çıkmasındaki en yaygın nedenler ise, aşırı alkol kullanımı, obezite, diyabet ve yüksek kolesterol ile ilişkili karaciğerde yağ birikmesi veya hepatit B ve C gibi viral enfeksiyonlar olarak biliniyor.
Araştırma ekibi, ABD yetişkinlerini temsil eden Ulusal Sağlık ve Beslenme İnceleme Anketi (NHANES) verilerini analiz etti. 2017-2020 yılları arasında toplanan 20 yaş ve üstü katılımcılardan alınan kan örneklerine bakıldı. Veriler, insanların yaklaşık yüzde 7’sinde tespit edilebilir seviyelerde PCE olduğunu ortaya koydu.
Yüksek gelirli bireylerin kanlarında tespit edilebilir PCE bulunma olasılığı daha yüksek çıktı; bu, muhtemelen daha fazla kuru temizleme hizmeti kullanmalarından kaynaklanıyor. Bununla birlikte, kuru temizleme işi yapanlarda riskin daha yüksek olabileceği düşünülüyor.
PCE’ye maruz kalma miktarı arttıkça, karaciğer fibrozu gelişme olasılığı da artıyor. Liver International dergisinde yayınlanan bulgulara göre, kan dolaşımındaki PCE miktarında mililitre başına bir nanogramlık (bir nanogram, bir gramın milyarda birine eşit) artış, karaciğer fibrozu olasılığını beş kat artırdı.
Günlük hayatta PCE’ye maruz kalma
Tetrakloroetilen yani PCE, endüstriyel ve ev ortamlarında, kuru temizleme dahil olmak üzere, yağ çıkarmak için yaygın olarak kullanılan insan yapımı, renksiz bir sıvı. Daha çok, yapıştırıcılarda, leke çıkarıcılarda, paslanmaz çelik parlatıcıları gibi ev ürünlerinde kullanılıyor.
İnsanlar genellikle bu kimyasala, kuru temizlemeden çıkmış kıyafetlerden yavaşça buharlaştığı zaman havaya karışmasıyla maruz kalıyor. Ayrıca kimyasal, toprağı ve yeraltı sularını kirletebilir, yanlış imha yöntemleri nedeniyle içme suyuna da karışabiliyor.
Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), PCE’yi muhtemel bir kanserojen olarak sınıflandırıyor. Önceki çalışmalarda kimyasal, mesane kanseri, multipl miyelom ve Hodgkin dışı lenfoma gibi kanser türleriyle ilişkilendirildi.
Sağlık endişeleri nedeniyle ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA), kuru temizlemede PCE kullanımının 10 yıl içinde aşamalı olarak kaldırılması sürecini başlattı ve diğer endüstrilerdeki kullanımına kısıtlamalar getirdi.
Kaynak: Science Daily