Yaşlılarda gribi daha ölümcül yapan protein keşfi

Yaşlılarda grip enfeksiyonunu ölümcül hale getiren ve yaşla artan ApoD proteini keşfedildi. Çalışma, yeni grip tedavilerinin önünü açabilir.

Araştırmacılar, yaşlı yetişkinlerin gribe karşı neden daha savunmasız olduğunu ortaya çıkardı. Yaşla birlikte yükselen ve vücudun enfeksiyonla savaşma yeteneğini bozan ApoD adlı bir proteinin etkili olduğu bulundu. 

Çalışma, Çin Tarım Üniversitesi, Nottingham Üniversitesi gibi birçok uluslararası kurumdan araştırmacılar tarafından yürütüldü ve laboratuvarda fare modellerinin yanı sıra uygun donör insan doku kesitleri kullanılarak yapıldı. 

Araştırma ekibi, yaşlı insanların lipid metabolizması ve enflamasyonda (iltihaplanma) rol oynayan, glikozile bir protein olan apolipoprotein D (ApoD)’yi genç insanlara kıyasla çok daha yüksek seviyelerde ürettiğini keşfetti. Bu, hastanın virüs enfeksiyonuna direnme yeteneğini azaltıyor. 

Ekip, yaşla birlikte akciğerde son derece yükselen ApoD üretiminin, enfeksiyon sırasında koruyucu antiviral tip I interferon yanıtını azaltacak şekilde kapsamlı doku hasarına yol açtığını tespit etti. interferon, vücudun ana antiviral savunma mekanizması olarak biliniyor. 

ApoD’yi, mitokondrinin kapsamlı bir şekilde parçalanmasına neden olarak influenza virüsü enfeksiyonu sırasında daha fazla virüs üretimi ve akciğer hasarıyla sonuçlanan, bağışıklık sisteminin antiviral yanıtının aktivasyonunu bozan yaşla ilişkili bir hücre faktörü olarak tanımladılar. Mitokondri, hücresel enerji üretimi ve koruyucu interferonların indüklenmesi yani uyarılması için gerekli görülüyor.  

Araştırmacılar, ApoD’nin tedavi edilmesine yönelik hedefli çalışmaların yaşlılarda influenza virüsü enfeksiyonunun hastalık şiddetini iyileştirebileceğini düşünüyor. 

Makale, Eylül 2025’te PNAS’ta yayınlandı. 

Kaynak: Nottingham Üniversitesi