Ülkeler, çocukların sosyal medyada karşılaştığı riskleri azaltmak için harekete geçiyor.
Yasak mı koruma mı? Sosyal medya kısıtlamaları
Sosyal medya, hayatın vazgeçilmez bir parçası haline gelirken, çocukların bu platformlarda maruz kalabileceği riskler, ülkeleri daha sıkı düzenlemeler yapmaya itiyor. Çocukların dijital dünyada güvenliğini sağlamak ve sosyal medyanın olumsuz etkilerini en aza indirmek amacıyla birçok ülke yasal çerçeveler oluşturuyor. Bu süreçte teknoloji şirketleri de yeni kurallara uyum sağlamak ve çocukların korunmasına yönelik çözümler geliştirmek için yoğun bir baskı altında.
Temsilciler Meclisi’nde
(REUTERS)
Avustralya’dan cesur adım
Avustralya, çocukların sosyal medya kullanımını sınırlamak için dünyanın en katı düzenlemelerinden birini hayata geçiriyor. Yasaya göre, 16 yaş altındaki çocukların sosyal medya platformlarına erişimi yasaklanacak.
Sosyal medya şirketlerinden yaş doğrulama sistemleri geliştirmeleri istenirken, kurallara uymayan şirketlere 49,5 milyon Avustralya doları (yaklaşık 32 milyon ABD doları) ceza uygulanabilecek. Yaş doğrulama için biyometrik veriler ve resmi kimlik belgelerinin kullanılması planlanıyor. Düzenlemenin tam anlamıyla uygulanması ise 2025 yılında başlayacak.
Avrupa’dan farklı yaklaşımlar
Avrupa ülkeleri de, çocukların sosyal medya kullanımını düzenlemek ve çevrimiçi güvenliklerini artırmak için çeşitli politikalar uyguluyor. Bu düzenlemeler, çocukların mahremiyetini korumak ve yaşlarına uygun içeriklere erişimlerini sağlamak amacıyla hayata geçiriliyor. Ülkeler arasındaki yaklaşımlar, hem kapsam hem de uygulama bakımından farklılık gösteriyor.
Fransa, 2023 yılında sosyal medya platformlarının 15 yaş altındaki kullanıcılar için ebeveyn izni almasını zorunlu kılan bir yasa yürürlüğe koydu. Öte yandan yasanın uygulanmasında teknik altyapı eksikliklerinden kaynaklanan sorunlar yaşanıyor. Buna ek olarak, çocukların telefon ve internet kullanım yaşını düzenlemeye yönelik yeni öneriler kamuoyunda tartışılmaya devam ediyor.
(REUTERS)
Norveç ise sosyal medya kullanım yaşını 13’ten 15’e çıkarmayı planlıyor ve daha kesin bir minimum yaş sınırı getirilmesi üzerinde çalışıyor. Ülkede yapılan bir araştırma, 9 yaşındaki çocukların yarısından fazlasının sosyal medya kullandığını ortaya koyarak mevcut düzenlemelerin yetersizliğine dikkat çekiyor.
Almanya’da, 13 ile 16 yaş arasındaki çocukların sosyal medya kullanımı yalnızca ebeveyn onayı ile mümkün. Ancak, çocuk koruma savunucuları bu kuralların yeterince uygulanmadığını vurgulayarak daha sıkı önlemler alınmasını talep ediyor. Özellikle, mevcut düzenlemelerin etkili bir şekilde uygulanması gerektiği görüşü ön plana çıkıyor.
Belçika, 13 yaşından küçük çocukların ebeveyn izni olmadan sosyal medya hesabı açmasını yasaklayan bir düzenlemeye sahip. Hollanda’da ise yaş sınırlamasına ilişkin doğrudan bir yasa bulunmamakla birlikte, okullarda mobil cihaz kullanımını yasaklayan bir politika dikkat çekiyor. Bu düzenleme, eğitim sırasında dikkatin artırılmasını hedefliyor.
Pekin, Çin
(REUTERS)
Avrupa genelindeki bu çeşitlilik, sosyal medya düzenlemelerinin ülkelerin kültürel ve sosyal dinamiklerine göre şekillendiğini gösteriyor. Tüm düzenlemelerin ortak noktasında, çocukların çevrimiçi dünyada daha güvenli bir şekilde var olmalarını sağlama hedefi bulunuyor.
Asya da katı düzenlemeler yapıyor
Asya ülkelerinde de, çocukların sosyal medya ve dijital içeriklere erişimini sınırlayan kurallar uygulanıyor. Çin, bu alanda en dikkat çekici örneklerden biri. Ülkede, 16 yaş altındaki çocukların TikTok’un yerel versiyonu olan Douyin’i günde en fazla 1 saat kullanmalarına izin veriliyor. Ayrıca, çocukların çevrimiçi oyun oynama süreleri ciddi şekilde sınırlandırılmış durumda. Güney Kore de 16 yaş altı sosyal medya erişimini düzenleyen yeni bir yasa tasarısı üzerine çalışılıyor.
Türkiye’de yaş sınırı tartışılıyor
Türkiye’de de çocukların sosyal medya erişimini düzenlemek için çeşitli çalışmalar yürütülüyor. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK), 13 yaş altındaki çocukların sosyal medya platformlarına erişimini sınırlandırmaya yönelik bir yasa tasarısı üzerinde çalıştığı iddia ediliyor.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, çocuklara yönelik sosyal medya kısıtlamaları hakkında CNN TÜRK’e yaptığı açıklamada, kısıtlamaların yaş sınırlarına göre farklılık göstereceğini belirtti. Bakan Uraloğlu, “13 yaş altı için erişim yasağı, 13-16 yaş arası için ise aile rızası gerekecek” dedi. Ayrıca, belirli saatlerde sosyal medya platformlarının hizmet vermesinin engelleneceğini ifade eden Uraloğlu, “Belirli saatlerde o hizmeti verme diyeceğiz platforma” şeklinde konuştu.
Dünya genelindeki bu düzenlemeler, teknoloji şirketlerinin yaş doğrulama sistemleri geliştirmelerini zorunlu kılıyor. Bu süreçte teknik altyapı eksiklikleri ve kullanıcı verilerinin korunması gibi konularda zorluklarla karşılaşıyor. Google, Meta ve TikTok gibi şirketler, yaş doğrulama sistemlerinin uygulanabilirliği konusunda kaygılarını dile getirirken, hükümetlerle işbirliği yapmayı planlıyor.
Çocukların sosyal medya erişimini düzenlemeye yönelik bu tür girişimler, çevrimiçi dünyada daha güvenli bir ortam yaratmayı hedefliyor. Öte yandan, bu düzenlemelerin başarısı teknik altyapının yanı sıra ebeveynlerin bilinçlendirilmesi ve toplumsal farkındalık çalışmalarına da bağlı. Dünya genelindeki bu uygulamalar, çocukların dijital çağda güvenle büyüyebilmeleri için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Kaynak: Reuters, Anadolu Ajansı, CNN Türk
