Yeni bir araştırmaya göre hayvanlar sosyal gruplar halinde uyumayı tercih ediyor ve bu onlara iyi geliyor.
Trends in Ecology & Evolution dergisinin Eylül sayısında yayınlanan bir makaleye göre, hayvanlar sosyal bir ortamda uyumayı tercih ediyor ve bu tercih, grup dinamiklerini derinden etkiliyor. Makalede, aralarında MIT’den Pritish Chakravarty’nin bulunduğu araştırmacılar hayvanların uyku sırasında gerçekleştirdiği sosyal etkileşimlerin, grup içindeki bağları ve sosyal yapıyı önemli ölçüde şekillendirdiği ifade ediliyor. Araştırma, çoğu çalışmanın uyku olgusunu bireysel bir süreç olarak ele aldığını ancak birçok hayvanın gruplar halinde uyuduğunu, bu nedenle sosyal etkileşimlerin de uyku davranışları üzerinde güçlü bir etkisi olduğunu vurguluyor.
(PopEcol)
Bu yeni çalışma, hayvan gruplarının uyku sırasında birlikte hareket etme eğiliminde olduklarını, bu durumun ise uyku düzeni ve kalitesini etkilediğini gösteriyor. Araştırmada, uyku sırasında hayvanların birbirine yakın durmalarının yalnızca sıcaklık tasarrufu sağlamadığı, aynı zamanda yırtıcı saldırılarına karşı korunmalarına da katkıda bulunduğu söyleniyor. Araştırmacılar, uyku dinamikleriyle grup davranışları arasındaki ilişkinin, grup içinde karar alma ve koordinasyon süreçlerinde de rol oynayabileceğini ifade ediyor.
Olur mu ayrı gayrı!
Makalede, uyku ile sosyal yapının birbirini nasıl etkilediği üç ana başlık altında ele alınıyor. Birinci başlıkta hayvanların sosyal özelliklerinin uyku düzenini nasıl etkilediğine odaklanılıyor; örneğin, daha düşük sosyal statüye sahip hayvanların grupta daha korunaksız pozisyonlarda uyuduğu ifade ediliyor. İkinci başlıkta ise grup büyüklüğü ve grup içi sosyal bağların uyku süresi üzerindeki etkisi vurgulanıyor. Japon makaklarının incelendiği bir örnekte, daha kalabalık gruplarda uyku süresinin uzadığı ancak grup üyelerinin birbirini daha sık uyandırdığı aktarılıyor. Üçüncü başlıkta ise grup içinde uyku-uyanıklık hallerinin birbirine bağlı hale geldiği ve uyuma dalgalarının tüm grubu etkileyebildiği belirtiliyor. Bu gibi senkronize uyuma davranışlarının, grubun soğuk hava gibi dış etkenlere karşı birlikte hareket etmesini kolaylaştırdığı dile getiriliyor.
Araştırma ayrıca, sosyal uyku gözlemlerinden elde edilen birçok çarpıcı örneğe yer veriyor. Örneğin, Japon makakları gibi sosyal hayvanların gruplarında uyku süresi gruptaki üye sayısına bağlı olarak değişiyor; grup kalabalıklaştıkça uyku süreleri kısalıyor ve grup üyelerinin aynı anda uyanık kalma ihtimali artıyor. Bal arılarında, çevresel titreşimlerin ritimleri senkronize ettiği ve bunun kolonide uyumlu bir uyku düzenine yol açtığı gözlemleniyor. Erkek çulluk kuşları üreme sezonunda uzun süre uykusuz kalarak uyku düzenlerini değiştirebiliyor; bu durum, çiftleşme stratejilerinin uyku davranışı üzerinde doğrudan etkisi olduğunu gösteriyor.
Yayınlanan bu yeni çalışmada sosyal uyku araştırmalarının, uyku bilimi ve hayvan davranışları üzerine yeni bilgiler sunduğu ve bu alanın evrimsel olarak önemli sonuçlara yol açabileceği söyleniyor.
Kaynak: Trends in Ecology & Evolution
