Uzun yaşamın genetik kodları doğada gizli

Nature Communications dergisinde yayımlanan yeni araştırma, doğadaki farklı memeli türlerinin yaşam sürelerini karşılaştırarak sağlıklı yaşlanmayı mümkün kılan biyolojik mekanizmaları ortaya koydu. Bulgular, uzun ömürlü türlerde belirli protein değişikliklerinin yaşa bağlı hastalıklara karşı koruyucu bir rol oynadığını gösteriyor.

Bar-Ilan Üniversitesi’nde yürütülen çalışmada, 107 farklı memeli türünün genetik verileri analiz edildi. Çalışma, Goodman Yaşam Bilimleri Fakültesi’nden Prof. Haim Cohen ve Hayfa Üniversitesi’nden Dr. Sagi Snir liderliğinde yürütüldü. Ekip, farklı yaşam sürelerine sahip türlerdeki protein dizilimlerini karşılaştırmak için PHARAOH adı verilen yeni bir hesaplama aracı geliştirdi.

Araç, modifikasyon süreci boyunca değişime uğrayan proteinlerin izini sürdü. Özellikle “posttranslasyonel modifikasyonlar” (PTM) olarak bilinen protein değişikliklerine odaklanıldı. Bu değişiklikler, hücre içindeki proteinlerin yapısının veya işlevinin, üretildikten sonra kimyasal olarak değiştirilmesi anlamına geliyor. Araştırmada, uzun ömürlü türlerde bazı PTM’lerin belirgin şekilde daha fazla görüldüğü tespit edildi.

Bu protein değişikliklerinin, hücresel süreçleri düzenleyerek kansere, diyabete ve nörodejeneratif hastalıklara karşı direnci artırdığı ortaya kondu. Çalışmada balinalar gibi çok sayıda hücreye sahip büyük memelilerin bile, kanser oranlarının küçük türlere göre daha düşük olduğu vurgulandı. Bu farkın, söz konusu protein modifikasyonlarıyla ilişkili olabileceği belirtildi.

Prof. Cohen, elde edilen verilerin, insanlarda da yaşlanmaya bağlı hastalıkların geciktirilmesine yönelik yeni tedavi stratejilerinin temelini oluşturabileceğini söyledi. Bilim insanları, doğadaki bu genetik ipuçlarının izinden giderek, yaşlanmayı yavaşlatacak ve uzun, sağlıklı yaşamı destekleyecek yeni biyoteknolojik çözümler geliştirmeyi hedefliyor.

Kaynak: Nature