İtalya, İngiltere ve Japonya’nın ortak savaş uçağı geliştirme projesi GCAP’e Suudi Arabistan’ın da dahil olabileceği açıklandı.
İtalya Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Suudi Arabistan’ın, İtalya, İngiltere ve Japonya’nın birlikte yürüttüğü gelişmiş savaş uçağı geliştirme projesine (Global Combat Air Programme – GCAP) katılmasının muhtemel olduğunu belirtti. Tajani, “İngiltere ve Japonya ile yaptığımız anlaşmanın şimdi Suudi Arabistan’ı da kapsayacağını düşünüyorum” dedi.
GCAP, Aralık 2022’de üç ülkenin yeni nesil savaş uçağı projelerini birleştirmesiyle hayata geçti. Bu projede, Leonardo, BAE Systems ve Mitsubishi Heavy Industries gibi önemli savunma sanayi şirketleri yer alıyor. Projenin amacı geliştirilen savaş uçağının 2035 yılına kadar uçuşa hazır hale getirilmesi.
Bu ayın başlarında İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Japonya ve İngiltere liderleriyle Brezilya’da yaptığı görüşmede projenin genişletilmesi konusunu ele aldı.
Suudi Arabistan’ın projeye “küçük ortak” olarak katılabileceği, bunun da projeye finansman ve geniş bir pazar sağlayacağını daha önce duyurulmuştu. Projenin toplam maliyetinin on milyarlarca doları bulması bekleniyor.
GCAP (Global Combat Air Programme) nedir?
Global Muharip Hava Programı (GCAP), Birleşik Krallık, Japonya ve İtalya’nın ortak girişimiyle altıncı nesil bir savaş uçağı geliştirmeyi amaçlayan bir projedir. Aralık 2022’de başlatılan bu program, her üç ülkenin de mevcut savaş uçağı filolarının yerini alacak yeni nesil bir platform oluşturmayı hedeflemektedir.
Aralık 2022’de Birleşik Krallık, Japonya ve İtalya, ayrı ayrı yürüttükleri altıncı nesil savaş uçağı projelerini birleştirerek GCAP’ı oluşturma kararı aldı. Bu birleşme, Birleşik Krallık’ın Tempest ve Japonya’nın F-X projelerinin entegrasyonunu içeriyordu.
GCAP (Global Combat Air Programme) konsept model savaş uçağı (Reuters)
Eylül 2023’te, üç ülke arasında programın uzun vadeli çalışma düzenlemelerini ve yetenek gereksinimlerini desteklemek amacıyla üçlü bir işbirliği anlaşması imzalandı. Aralık 2023’te Tokyo’da uluslararası bir antlaşma imzalanarak GCAP’ın geliştirilmesi resmileştirildi. Bu antlaşma ile programın hükümetler arası merkezi ve endüstriyel merkezi Birleşik Krallık’ta kurulurken, Japonya ilk CEO’yu, İtalya ise iş biriminin ilk liderini sağladı.
GCAP’e katılımcı şirketler ve rolleri:
- Birleşik Krallık: BAE Systems (hava aracı tasarımı), Rolls-Royce (motorlar), Leonardo UK (elektronik sistemler), MBDA UK (silah sistemleri).
- Japonya: Mitsubishi Heavy Industries (hava aracı tasarımı), IHI Corporation (motorlar), Mitsubishi Electric (elektronik sistemler).
- İtalya: Leonardo S.p.A. (hava aracı tasarımı), Avio Aero (motorlar), MBDA IT (silah sistemleri).
GCAP kapsamında geliştirilecek olan savaş uçağının 2025’te resmi geliştirme aşamasının başlaması, 2027’de gösterim uçağının ilk uçuşu ve 2035’te de seri üretim uçaklarının hizmete girmesi planlanıyor.
Altıncı nesil uçağın özellikleri:
Altıncı nesil insansız savaş uçağı, radar görünürlüğü düşük, çift motorlu ve delta kanat yapısıyla tasarlandı. Rolls-Royce gibi şirketler tarafından geliştirilen motorların üstün hız ve menzil sağlayaması planlanıyor. Uçağın yapay zekâ desteğiyle otonom görevler üstlenmesi ve insansız hava araçlarıyla koordinasyon sağlaması da hedeflerden biri.
Uçakta, sensörleri ve silahları müttefik güçlerle entegre eden gelişmiş ve güvenli iletişim ağı, pilotların görüş alanında sanal kokpit bilgileri sunan ve zihinsel durumlarını izleyerek aşırı yüklenme ya da bilinç kaybı durumunda müdahale edilmesini sağlayan teknoloji gibi yüksek teknolojiler de bulunacak.
GCAP, entegre sensör sistemleri, yüksek veri sağlayan radarlar ve gövde içine gizlenmiş silah yuvalarıyla donatılacak. Program, yeni nesil savaş teknolojilerinde çığır açmayı hedefliyor.
Kaynak: Reuters, Popular Mechanics, Rusi
