Sorunun varsa plastik ördeğe anlat

Yüksek sesle düşünmek ve problemi anlatmak, beynin fark edemediği hataları görmeyi ve çözüme ulaşmayı sağlıyor.

Yazılım mühendisliğinde bir hata ile karşılaşıldığında kod tekrar tekrar kontrol edilir ancak çözüm bulunamaz. Çoğu yazılımcı, bu noktada “plastik ördekle hata ayıklama” yöntemini kullanır. Bu yöntem, yazılımcıların kodlarını yüksek sesle açıklayarak sorunlarını çözmelerine yardımcı olur. Bu yaklaşım sadece yazılım mühendisleri için değil, herkes için geçerli olabilir.

Bu terim (rubber duck debugging), Andrew Hunt ve David Thomas’ın The Pragmatic Programmer adlı kitabında yer alan bir hikayeye dayanıyor. Yöntem, yazılımcıların sorunlarını daha net görmelerine ve çözüm yollarını daha kolay bulmalarına yardımcı oluyor.

2024 yılında Institute of Electrical and Electronics Enginers’da yayınlanan araştırma, programlama sırasında karşılaşılan sorunları çözmede “Uh-huh Duck” adlı bir oyuncak ördekle etkileşimin etkisini inceledi. Bu çalışma, plastik ördek ile hata ayıklama yönteminin bir adım ötesine geçerek, oyuncak bir ördeğe yüksek sesle açıklama yapmanın bireylerin problem çözme becerilerini nasıl geliştirdiğini araştırdı.

Araştırma, katılımcıların programlama sırasında karşılaştıkları sorunları oyuncak ördeğe anlattıklarında, problemleri daha iyi anladıklarını ve çözüm yollarını daha hızlı bulabildiklerini ortaya koydu. Bu etkileşim, insanların düşüncelerini dışa vurduğunda, beyinlerinin fark edemediği hataları daha kolay tespit etmelerini sağladı.

Bu yaklaşımın etkinliği, psikolojik ve bilişsel araştırmalarla da destekleniyor. ABD’li araştırmacılar Logan Fiorella ve Richard Meyer, başkalarına öğretmenin öğrenmeyi güçlendirdiğini gösteriyor. 2013 tarihli çalışma, insanların bir konuyu başkalarına öğreteceklerini düşündüklerinde, bu beklentinin öğrenme süreçlerini olumlu yönde etkilediğini belirtiyor. Bu durum, öğrencilerin daha derinlemesine öğrenmelerine ve bilgiyi daha kalıcı bir şekilde içselleştirmelerine yardımcı oluyor. 

Öğrenciler bir konuyu başkalarına öğretecekmiş gibi öğrendiğinde, bilgiyi daha derin ve kalıcı biçimde kavrıyor. Bu yöntem, “kendine açıklama” stratejisi olarak da biliniyor. Sorunu ördeğe anlatmak, aslında ona öğretmekle eşdeğer oluyor.

Kendine açıklama, öğrencilerin bir görevi veya kavramı çalışırken, sanki başkalarına anlatıyormuş gibi, yüksek sesle açıklamalar yapmalarını içeren öğrenme stratejisine deniyor. Bu strateji, öğrencilerin yeni bilgileri mevcut bilgileriyle ilişkilendirerek daha iyi anlamalarına yardımcı oluyor.  

İnsanlarla konuşmak bazı sınırlılıklar içerir. İnsanlar bağlamsal düşünür, geçmiş deneyimleri ve önyargıları vardır; hatalarınızı gözden kaçırabilir veya yanlış yorumlayabilir. Plastik ördek ise bu sorunlardan bağımsız hiçbir yargısı olmadan durduğu için hataları ona anlatarak fark etmek çok daha kolay olur. 

Plastik ördekle hata ayıklama yöntemi, basit bir teknik gibi görünse de, bilişsel süreçleri harekete geçirerek sorunları çözmede etkili olabilir. Yüksek sesle düşünmek, bireylerin düşüncelerini daha net bir şekilde görmelerine ve çözüm yollarını daha kolay bulmalarına yardımcı olabilir. 

Kaynak: The Conversation