Papa 14. Leo, yapay zekanın insan onurunu tehdit ettiğini savunarak bu alana yasal düzenleme getirilmesi gerektiği konusunda uyardı.
Katolik Kilisesi’nin 267. lideri Papa 14. Leo, yapay zekanın insanlık için oluşturduğu tehdide dikkat çekti. Kardinaller Koleji’ne yaptığı ilk konuşmada, teknolojik devrime vurgu yapan Papa Leo, adını da 19. yüzyılda işçilerin haklarını savunan Papa 13. Leo’dan aldığını belirtti.
“Sanayi Devrimi döneminde emeğin sömürüsüne karşı duran kilise, bugün de yapay zeka ile gelen yeni devrime karşı insan onurunu savunmalı” diyen Papa, kilisenin sosyal öğretilerinin bu çağda da yol gösterici olabileceğini ifade etti.
Matematik eğitimi almış ve teknolojiye hakim bir isim olan Papa Leo, selefi Papa Francis gibi yapay zekanın kontrolsüz gelişiminin ciddi sorunlara yol açabileceği görüşünde.
Wall Street Journal’in (WSJ) haberinde yer alan bilgilere göre, Papa Francis, görevdeyken teknoloji devleriyle birçok görüşme gerçekleştirmiş, ancak yapay zekaya dair endişelerini her fırsatta dile getirmişti.
Vatikan, yıllardır yapay zekanın etik kullanımı konusunda uluslararası bir anlaşma çağrısında bulunuyor ancak birçok teknoloji şirketi, bağlayıcı yasal düzenlemelere karşı çıkıyor ve bunun yerine gönüllü etik ilkeleri tercih ediyor.
Avrupa Birliği bu alanda somut adımlar atarken ABD’de Trump yönetimi, önceki düzenlemeleri geri çekmiş durumda.
Bu hafta Vatikan; Google, Meta, IBM, Anthropic ve Palantir gibi şirketlerin yöneticilerini Roma’daki Apostolik Saray’da düzenlenen iki günlük yapay zeka konferansında ağırlayacak. Papa Leo’nun bu toplantıya yazılı bir mesaj göndermesi bekleniyor.
Kilise ve teknoloji arasındaki bağ geriliyor mu?
WSJ’ye göre, Papa Leo’nun yapay zeka konusundaki duruşu, Katolik Kilisesi’nin kapitalizmle olan tarihsel gerilimini de hatırlatıyor.
1891 yılında yayınlanan “Rerum Novarum” adlı bildirisiyle Papa 13. Leo, işçilerin haklarını savunmuş ve modern Katolik sosyal düşüncesinin temellerini atmıştı. Yeni Papa da aynı sosyal adalet perspektifiyle teknolojinin getirdiği eşitsizliklere karşı çıkıyor.
Papa Francis döneminde Vatikan, Silikon Vadisi ile yakın temas kurdu. 2016 yılında Mark Zuckerberg, Tim Cook ve Eric Schmidt gibi isimler Vatikan’da ağırlandı. Google, dönemin YouTube projesine destek sunmak istedi ancak Vatikan bürokrasisinin yavaşlığı nedeniyle ilerleme sağlanamadı.
2019 yılında Vatikan ve Microsoft’un birlikte geliştirdiği “Roma AI Etik Çağrısı” adlı belge IBM ve Cisco gibi şirketlerce imzalandı ancak Google ve OpenAI bu çağrıya henüz katılmadı. Belge, YZ sistemlerinin kullanıcı haklarına ve mahremiyete zarar vermemesi gerektiğini savunuyor.
Vatikan’ın yapay zekaya bakışı
Papa Francis, YZ sistemlerinin yalnızca birkaç dil üzerinden öğrenmesinin insani çeşitliliğe zarar verebileceğini savunmuş, bunu Babil Kulesi efsanesine benzetmişti. Ayrıca yapay zekanın insan davranışlarını tahmin edebilmesinin, insanı anlamak anlamına gelmediğini vurgulamıştı.
2023 yılında yapay zeka ile üretilen sahte bir Papa fotoğrafı internette viral olmuş, bu da derin sahte (deepfake) teknolojileriyle ilgili endişeleri artırmıştı. Aynı yıl Papa, G7 Zirvesi’nde yaptığı konuşmada yapay zekayı “hem büyüleyici hem de korkutucu” olarak tanımlamış ve uluslararası düzenleme çağrısını yinelemişti.
2024’te Vatikan, yayımladığı bir belgede birkaç teknoloji şirketinin büyük servet ve güç kazandığını, çocukların yapay zeka sistemleriyle büyümesinin insani değerler açısından risk oluşturduğunu vurgulamıştı.
Papa Francis’in ölümünün ardından toplanan kardinaller, YZ konusunu öne çıkararak yeni liderin bu alanda net bir tutum almasını istedi. Papa 14. Leo, teknolojiyi düzenlemeye muhtaç bir alan olarak görüyor.
“Bu araçlar şeytan işi değil, ama başıboş da bırakılmamalı” diyen Papa insanlığı şu sözlerle uyarıyor: “Bunları üretenler kendi kurallarını koyamaz. Bunların üzerinde, daha yüksek bir otorite olmalı.”
Kaynak: WSJ
