Sosyal medya ve internette maruz kalınan görüntüler cinsiyet ve sosyal önyargıları pekiştirerek algıları değiştiriyor.
Sosyal medyada ve internetteki görüntüler dünyaya bakış açısı üzerinde büyük bir etkiye sahip. Yayınlanan bir rapora göre ortalama bir kullanıcı günde 6 saat 40 dakikayı internette geçiriyor ve bu süre günlük görsel tüketiminin büyük bir bölümünü oluşturuyor.
Google ve Wikipedia gibi platformlardan gelen görüntüler her gün milyonlarca kişi tarafından indiriliyor. Bu görüntüler Instagram ve TikTok gibi sosyal medya aracılığıyla etkileşime giriyor.
Yapılan son araştırmalar bu süre içerisinde maruz kalınan görüntülerin algıları büyük ölçüde değiştirme gücü olduğunu gösterdi.
Bu yılın başlarında yayınlanan bir çalışma, Google, Vikipedi ve İnternet Film Veritabanındaki (IMBD) görüntüleri analiz etti. Aratılan bazı meslek gruplarında sadece erkek çalışan görselinin bulunduğu kadınların temsil oranının düşük olduğu gözlemlendi.
“Genel müdür”, “yatırım bankacısı”, “kalp cerrahı” gibi aramalarda cinsiyet klişelerinin çok güçlü olduğu ve erkek çalışan fotoğraflarının öne çıktığı görülürken “hemşire”, “temizlikçi” gibi aramalarda da çoğunlukla kadın çalışan görseline rastlandı.
Araştırmacılar, çevrimiçi görüntülerde cinsiyet önyargısının kapsamını göstermek yerine, bu görüntülere maruz kalmanın insanların önyargıları üzerinde herhangi bir etkisi olup olmadığını test etti.
Deneyde 423 katılımcı farklı meslekleri aramak için Google’ı kullandı. İki grup, Google veya Google Haberler kullanarak metne göre arama yaptı; başka bir grup bunun yerine Google Görselleri kullandı.
Google görselleri kullanan katılımcılarda deneyden sonraki süreçlerde çok daha fazla örtük cinsiyet yanlılığı görüldü. Çevrimiçi cinsiyet önyargısının görüntülerde metinden daha yaygın ve psikolojik olarak daha güçlü olduğu saptandı.
Mevcut çalışma, yapay zeka modellerinin ürettiği görüntülerin de göze çarpan cinsiyet ve ırksal önyargıları pekiştirdiğini ve sosyal önyargıların yayılmasını kolaylaştırdığını gösteriyor.
Kaynak: Nature, BBC
