Almanya’da bulunan antik hayvan kemiklerinin analizleri, Neandertallerin 125 bin yıl önce bu kemiklerden yağ çıkararak tükettiklerini öne sürüyor.
Modern insanların soyu tükenmiş en yakın akrabası olduğu ileri sürülen Neandertallerin yaklaşık 400 bin yıl önce ortaya çıktığı ve 34 bin yıl önce neslinin tükendiği düşünülüyor.
Bu arkaik (eski) insanların kalıntıları ilk olarak 19. yüzyılda keşfedildi ve o zamandan beri ortaya çıkan arkeolojik kanıtların çoğu, Neandertallerin oldukça sofistike olduklarını gösteriyor. Kanıtlar araç, tutkal hatta sanat yaptıklarına dair izler taşıyor.
Neandertallerin büyük ölçüde et yediği bilinmesine rağmen, nasıl hazırladıkları hakkında çok az şey biliniyordu. Almanya’daki Monrepos Arkeoloji Araştırma Merkezi ve İnsan Davranışı Evrimi Müzesi’nin yanı sıra Hollanda’daki Leiden Üniversitesinden birçok arkeolog çalışmada yer aldı. Ekip, avlanma sonrası süreçle ilgili yeni bilgilere ulaştı.
Bilim insanları, Almanya’nın orta kesimindeki Neumark-Nord arkeolojik alanında, 172 büyük hayvana (at, geyik ve sığır dahil) ait parçalanmış 2 bin kemik kalıntısı buldu. Ekip, kemiklerin yağ çıkarmak için parçalara ayrılmış olabileceğini düşünüyor. Çünkü büyük memelilerin kemiklerinin bu kadar çok sayıda küçük parçaya bölünmesi için yoğun bir fiziksel güç gerekiyor. Bu yüzden kemiklerin bir amaç uğruna parçalanmış olabileceği tahmin ediliyor. Üstelik kemikler çoğunlukla en fazla yağ içeren bölgelerinden kırılmıştı.
Ayrıca bölgede Neandertal yapımı örs ve çekiç taşları da keşfedildi. Makalede, kemik parçaları ve yakınlarındaki taşlar için “Paleolitik dönem yağ fabrikası” tanımı kullanıldı.
Kemikleri analiz eden ekip, Neandertallerin önce kemik iliğine (bazı kemiklerin içindeki yumuşak, yenilebilir doku) ulaşmak için kemikleri parçaladıklarını, ardından yağı çıkarmak için kaynattıklarını buldu. Görünüşe göre Neandertaller hem iliği hem de yağı yiyorlardı, bu da bir hayvan leşinden aldıkları gıda ve besin miktarını en üst düzeye çıkarıyor.
Yağ, gram başına karbonhidrat ve proteinden iki kat daha fazla kalori sağlıyor. Neandertallerin zaman zaman açlık dönemleri yaşadığı, kalori kaynaklarına muhtaç oldukları tahmin ediliyor. Protein zehirlenmesi veya tavşan açlığı olarak bilinen bu durum, insanların çok fazla protein tüketip yeterince yağ veya karbonhidrat alamadıklarında ortaya çıkıyor. Ağırlıklı olarak etle beslenen Neandertallerin protein zehirlenmesi riskinin yüksek olması muhtemeldi.
Makalede “yağ fabrikası” olarak tanımlanan bu keşif, homininlerin (insanlar ve yakın akrabaları) kaynakları yoğunlaştırma, ellerindeki malzemelerden daha fazla fayda sağlama davranışlarının sanılandan çok daha erken başladığını gösteriyor. Çalışmaya göre, daha önceki en eski kanıt, Neandertallerin neslinin tükenmesinden çok sonra, 28 bin yıl öncesine dayanıyor.
Kaynak: Science
