Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), Perseverance uzay aracının Mars’ta Jezero Krateri’nde organik karbon içeren çamurtaşı kayaları bulduğunu açıkladı.
NASA, Mars’ta “en güçlü” yaşam izine ulaştı
NASA’ya ait Perseverance keşif aracı, Mars’ın Jezero Krateri’nde organik karbon içeren ve olası biyoimzalara işaret eden alışılmadık dokulara sahip çamurtaşları keşfetti. Bu bulgular, eski Mars ortamlarının, mikrobiyal yaşamın geliştiği Dünya’dakilere benzer kimyasal süreçleri desteklemiş olabileceğini düşündürüyor. Ekip, yaşam kanıtı keşfedilmediği konusunda ısrarcı olsa da, kayaların biyolojik aktiviteye işaret edebilecek kimyasal reaksiyonlar ve mineral oluşumları gösterebileceği belirtiliyor.
NASA’nın Mars Perseverance keşif aracından alınan veriler ve görüntüler, Jezero kraterinde yakın zamanda keşfedilen kayaların organik karbon içeren çamurtaşları olduğunu ortaya koyuyor. Nature dergisinde yayınlanan makaleyle ayrıntıları verilen bulgular, bu çamurtaşlarının, kayada potansiyel biyoimzaları temsil eden renkli ve gizemli dokular bırakan kimyasal süreçler yaşamış olabileceğini gösteriyor.
Stony Brook Üniversitesi Jeoloji Bilimleri Bölümü’nde Doçent Dr. Joel Hurowitz’in ilk yazar olduğu makale, Perseverance’ın 2021’deki inişinden bu yana yürüttüğü örnek toplama amacıyla yapılan çalışmalara dayanıyor.
Jezero kraterinin batısına giren Perseverance, “Bright Angel” olarak adlandırılan oluşumunun farklı çamurtaşı çıkıntılarını inceledi. Bilim ekibi, bu kayalar üzerinde ayrıntılı jeolojik, petrografik ve jeokimyasal analizler yaptı. Demir fosfat ve demir sülfür minerallerinin yanı sıra karbon materyali izleri bulundu.
Araştırma ekibi, Mars’ta fosilleşmiş bir yaşam formu bulduklarını iddia etmese de, kayaların yaşam etkisiyle oluşabilecek özellikler taşıdığına inanıyor. Yani bir biyoimza olarak nitelendiriliyor.
Potansiyel bir biyoimza, geçmiş biyolojik yaşam tarafından oluşturulmuş olabilecek ancak yaşam olmadan da oluşabilen herhangi bir karakteristik, element, molekül, madde veya özellik. İlgi çekici bir bulgu olsa da, ekip, çamurtaşlarında gözlemlenen özelliklerin gelişiminden mikrobiyal aktivitenin sorumlu olup olmadığı konusunda herhangi bir sonuca varmadan önce daha fazla veriye ihtiyaç olduğuna dikkat çekiyor.
Mars’ta keşfedilen organik karbon ne anlama geliyor?
Tespit edilen organik karbon, gözlemlenen demir fosfat ve demir sülfür minerallerini üreten çökelme sonrası redoks reaksiyonlarına katılmış görünüyor. Bu reaksiyonlar düşük sıcaklıkta bir tortul kaya ortamında meydana geliyor. Redoks reaksiyonları, tüm canlıların enerjisini elde ettiği bir tür kimyasal reaksiyon ve Dünya’daki düşük sıcaklıktaki tortul ortamlarda, bu redoks reaksiyonlarına genellikle mikrobiyal yaşam neden olur.
Organik maddelerin dahil olduğu redoks reaksiyonlarının, gözlemlenen demir, kükürt ve fosfor içeren mineralleri nasıl oluşturabileceğine dair yapılan inceleme şunu gösteriyor; Bright Angel oluşumundaki bu benzersiz özellikleri hem abiyotik (yani biyolojik olmayan, fiziksel/kimyasal) süreçlerin hem de biyolojik süreçlerin (yani yaşam formlarının) açıklayabileceği anlaşılıyor.
Kaynak: Science Daily
