NASA’nın Perseverance verilerini inceleyen Avustralyalı bilim insanları, Mars yüzeyinin altında birden fazla mineral oluşumuna dair bulgular elde etti.
Avustralya Queensland Teknoloji Üniversitesinden (QUT) Dr. Michael Jones liderliğindeki uluslararası araştırma ekibi, NASA’nın Perseverance adlı Mars keşif aracından gelen verileri inceledi. Ekip, Mars yüzeyinin hemen altında birden fazla mineral oluşumuna dair güçlü kanıtlar buldu.
Mars’ın çoğu bölgesinde farklı miktarlarda su içeren sülfat mineralleri bulunuyor. Mars’ın geçmişte yaşanabilir olup olmadığını anlamak açısından oldukça önemli olan bu mineraller, gezegenin yüzeyinde suyun nasıl hareket ettiğine ışık tutuyor.
Ancak bu minerallerin nasıl ve ne zaman oluştuğu hakkında çok az şey biliniyor. Yeni araştırmada bilim insanları, bu minerallerin iç kristal yapılarını doğrudan kayada ölçmenin bir yolunu buldu.
Ekip, Avustralya sinkrotron tesisinde geliştirilen yeni bir analiz yöntemi olan X-ışını Geri Saçılım Kırılımı Haritalaması (XBDM) tekniğini, QUT mezunu Abigail Allwood’un geliştirdiği PIXL adlı Perseverance aracı üzerindeki alete uyarladı.
Bu yöntem sayesinde kristal yapıların yönelimi tespit edildi. Bu da kristallerin nasıl ve ne zaman büyüdüğüne dair bir tür “parmak izi” sunarak, o dönemde Mars’taki çevresel koşullar hakkında bilgi sağladı.
Jezero Krateri’ndeki tortul yelpazenin bir parçası olan Shenandoah oluşumunda yer alan Hogwallow Flats ve Yori Pass bölgelerinde, iki ayrı kalsiyum-sülfat mineral kuşağı tespit edildi; biri yüzeyin hemen altında, diğeri ise en az 80 metre derinlikte oluşmuştu. Yani, aynı bölgede farklı zamanlarda ve farklı derinliklerde oluşmuş iki ayrı mineral kuşağı bulundu. Bu da Mars’ta zaman içinde birden fazla jeolojik ve çevresel değişim yaşandığını, dolayısıyla yaşam için birden fazla uygun dönemin var olmuş olabileceğini düşündürüyor.
Bu keşif, Kızıl Gezegen’deki Shenandoah oluşumunun geçmişinde birçok farklı çevresel koşulun var olduğunu gösteriyor. Bu da Mars’ta yaşamın mümkün olabileceği birden fazla dönemin yaşanmış olabileceğini düşündürüyor.
Perseverance, Şubat 2021’de Jezero Krateri’ne inişinden bu yana Mars’taki çok çeşitli kaya türlerini inceliyor. Antik lav akıntıları, zamanla kurumuş bir göl ile nehir deltası tarafından bırakılan tortul katmanlar da bu türlerin arasında. Gezgin aracın temel görevlerinden biri, mikrobiyal yaşamı destekleyebilecek eski çevreleri araştırmak ve ileride Dünya’ya getirilebilecek örnekler toplamak.
Kaynak: Science Advances
