Yeni bir araştırma, Mars’ın milyarlarca yıl önce kar ve yağmurla şekillenen ılıman ve nemli bir gezegen olduğunu öne sürdü.
Kızıl Gezegen’de bir zamanlar yağmur yağıyordu
Amerika’daki Colorado Boulder Üniversitesinden jeologlar, Mars’ın milyarlarca yıl önce sanılandan çok daha ılıman ve nemli bir gezegen olduğunu ortaya koyan çarpıcı bir araştırmaya imza attı. 21 Nisan’da Journal of Geophysical Research: Planets dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, Kızıl Gezegen’in yüzeyinde bir zamanlar yağmur veya kar şeklinde yoğun yağışlar görülüyor, nehirler vadilerden akarak yüzlerce gölü besliyordu.
Bilim insanları, yaklaşık 4,1 ila 3,7 milyar yıl önce Mars yüzeyinde su bulunduğu konusunda hemfikir. Ancak bu suyun kaynağı konusunda görüş birliği yok. Kimi araştırmacılar, genç Güneş’in bugünkünden yüzde 25 daha sönük olması nedeniyle Mars’ın asla ısınamadığını, sadece kısa dönemli buz erimeleriyle suyun ortaya çıkmış olabileceğini savunuyor. Bazıları ise Mars’ın uzun süreli ılıman dönemler yaşadığını düşünüyor.
Yeni çalışmada, araştırmacılar gelişmiş bilgisayar simülasyonlarıyla bu iki farklı teoriyi test etti. Yapay Mars arazilerinde suyun nasıl aktığını modelleyen ekip, yağış kaynaklı senaryolarda Mars’ta çok sayıda ve farklı yüksekliklerde vadi başlarının oluştuğunu gözlemledi. Buna karşın yalnızca buzulların erimesiyle oluşan vadiler, daha sınırlı yükseklik aralıklarında ortaya çıktı.
Vadilerin geniş bir yükseklik aralığında başladığını gören ekip, bu durumun yalnızca buzla açıklanamayacağını söylüyor ve yağış olasılığına dikkat çekiyor.
Dijital veriler gerçeklerle karşılaştırıldı
Araştırmacılar, Mars’ın ekvatora yakın bölgesine benzer yapay bir araziyi simülasyonlarla canlandırdı. Bu dijital Mars’a zaman zaman yağmur veya kar şeklinde yağış eklendi, bazen de buzulların erimesi sağlandı. Binlerce yıl boyunca bu suyun akışı gözlemlendi.
Elde edilen sonuçlar NASA’nın Mars Global Surveyor ve Mars Odyssey uzay araçlarının topladığı verilerle karşılaştırıldı. Gerçek Mars verileriyle en çok uyuşan senaryo, yağmur ve karla beslenen vadiler oldu.
Ekibin düşüncesine göre, bugün Mars’ta gördüğümüz kayaçlar, metrelerce derinlikte akan suyla taşınmış olabilir.
Araştırmacılar, bulgularının Mars’ın iklim geçmişine dair kesin bir hüküm vermediğini vurgulasa da, Mars’ta bir zamanlar kar ya da yağmurun yağdığına dair güçlü kanıtlar sunduğunu belirtiyor. Gezegenin bu kadar sıcak kalmayı nasıl başardığı ise hala gizemini koruyor.
