Keltlerin ve Türklerin kutsal huş ağacı iklim değişikliğine direniyor

Michigan State Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, Kelt mitolojisinde ve Orta Asya Türk kültüründe kutsal kabul edilen huş ağacının (Ak Ağaç), iklim değişikliğine rağmen hayatta kalma şansının yüksek olduğunu ortaya koydu. Araştırmaya göre, huş ağaçları, değişen sıcaklıklar ve atmosferdeki karbondioksit (CO2) seviyelerine rağmen büyümeye devam edebiliyor.
Araştırma, bitkilerin enerji üretiminde kritik bir rol oynayan “fotorespirasyon” mekanizması üzerine yoğunlaştı. Fotorespirasyon, fotosentez sürecini destekleyen ancak çevresel stres durumlarında bitki büyümesini etkileyebilen bir süreç olarak biliniyor.

Değişen iklim koşullarına karşı hazırlıklı

Bilim insanları, çalışmada huş ağaçlarını altı farklı iklim senaryosunda yetiştirdi. Bu senaryolar, bugünkü koşullardan gelecekte yaşanabilecek aşırı iklim değişikliklerine kadar çeşitli durumları simüle etti. Yetiştirilen ağaçlardan alınan yaprak örneklerinde, fotorespirasyonda görev alan dokuz enzimin aktiviteleri incelendi.

Araştırma sonuçlarına göre, huş ağaçları, farklı iklim senaryolarına göre enzim kapasitelerini yeniden ayarlamıyor. Bunun yerine, her koşulda büyümeye devam etmelerini sağlayacak bir tampon kapasiteye sahipler. Yani, bu ağaçlar, çevresel değişimlere karşı önlem olarak ihtiyaç duyduklarından daha fazla enzim üretiyor.

Araştırmanın başyazarı Luke Gregory, “Bitkiler, bu tampon kapasite sayesinde farklı çevre koşullarına uyum sağlayabiliyor. Mevcut, orta veya aşırı iklim koşullarında bile değişimlerle başa çıkabiliyorlar,” diyor. Huş ağacının bu dayanıklılığı, hem doğa bilimciler hem de kültürel açıdan önem taşıyor. Ağaçların bu güçlü mekanizması, sadece ekosistemlerin sürekliliği açısından değil, aynı zamanda tarihsel ve kültürel bağlamda bu ağaç türünün mitolojideki önemini koruması açısından önem arz ediyor.

Kaynak: Michigan Eyalet Üniversitesi, Phys.Org