Özel haber: Kuantum mekaniğinden yapay zekaya, kara deliklerden süpernovalara… Fizik ve bilim dünyasının önemli isimleri İstanbul Üniversitesi’nin 14. Fizik Çalıştayı kapsamında Çemberlitaş Gençlik Merkezi’nde bir araya geldi.
20-21 Mart 2025 tarihlerinde Çemberlitaş Gençlik Merkezi’nde düzenlenen Fizik Çalıştayı, dünyanın dört bir yanından bilim insanlarını ve meraklıları bir araya getirdi. 2N News‘in takip ettiği etkinlikte kuantum fiziğinden kozmolojiye, yapay zekadan parçacık fiziğine kadar birçok konu ele alındı.
İlk gün: Kozmoloji ve kuantum fiziği tartışmaları
20 Mart Perşembe günü, etkinlik Prof. Dr. Tansel Ak ve Fizik Kulübü Başkanı Arda Sevinç’in açılış konuşmasıyla başladı. Açılışın ardından Dr. Beyhan Puliçe, “Particle Physics with Black Holes and Dark Matter” başlıklı sunumunda, karanlık madde ve kara deliklerin parçacık fiziğiyle nasıl ilişkili olduğunu açıkladı. Karanlık maddenin doğasını anlamak için yapılan deneysel çalışmalar ve kara deliklerin parçacık fiziğine nasıl ipuçları sunduğu tartışıldı.
Prof. Dr. Özgür Akarsu, “Cosmological Tensions: a Call to Replace the Standard Model” başlıklı konuşmasında, standart kozmoloji modeline yönelik eleştirileri ele aldı. Evrenin genişleme hızıyla ilgili yapılan son gözlemler, mevcut teorik çerçevenin yetersiz olabileceğini düşündürüyor ve Akarsu, bu konudaki alternatif modellere dair fikirlerini paylaştı.
Öğleden sonra Dr. Kai Oliver Shwenzer, “What’s Inside of a Neutron Star” başlıklı sunumunda nötron yıldızlarının iç yapısını ve bu aşırı yoğun nesnelerin sahip olduğu egzotik madde formlarını ele aldı. Ardından Prof. Dr. Abhay Ashtekar, “Gravity Geometry and the Quantum: the Frontier Beyond Einstein” başlıklı konuşmasıyla kuantum kütle çekimi alanındaki en güncel gelişmeleri anlattı. Einstein’ın genel görelilik teorisinin sınırlarını aşan yeni yaklaşımlar ve kuantum mekaniği ile kütle çekiminin nasıl birleştirilebileceği üzerine tartışmalar yürütüldü.
İkinci gün: Kuantum sistemleri ve yapay zeka
21 Mart Cuma günü etkinlik, Prof. Dr. Tekin Dereli’nin “Kuantum Fiziğinde Boşluk Kavramı ve Uygulamaları” başlıklı konuşmasıyla başladı. Dereli, kuantum vakumunun enerji potansiyeli ve fiziksel etkileri üzerine yapılan en yeni araştırmaları sundu. Boşluğun aslında mutlak bir yokluk olmadığını, aksine fiziksel süreçler açısından büyük önem taşıdığını belirtti.
Dr. Aslı Tuncer, “Quantum Spin-Glass Otto Engine” başlıklı sunumunda kuantum termodinamiği konusuna değindi ve kuantum sistemlerinin enerji dönüşümündeki potansiyelini anlattı. Kuantum makinelerinin gelecekte klasik sistemlere kıyasla daha verimli olabileceğine dair çarpıcı veriler paylaşıldı.
Öğle saatlerinde Prof. Dr. Ersin Göğüş, “Hangi Yıldızın Tozlarıyız?” başlıklı konuşmasıyla astrofizikte elementlerin nasıl oluştuğunu ele aldı. Evrende ağır elementlerin süpernova patlamaları sonucu nasıl meydana geldiği ve Dünya’nın yapı taşlarının hangi yıldız kökenli olduğu anlatıldı.
Prof. Dr. John Ellis, “Particle Physics at Colliders” başlıklı konuşmasında parçacık çarpıştırıcılarında yapılan araştırmalara odaklandı. CERN’deki deneylerden elde edilen sonuçların, evrenin temel bileşenlerine dair ne gibi ipuçları sunduğunu anlattı. Ellis, yeni parçacıkların keşfine dair beklentilerini paylaştı.
Günün son konuşmacısı Doç. Dr. Alkan Kabakçıoğlu, “Dynamics of Complex of Biology and AI” başlıklı sunumuyla biyoloji ve yapay zeka arasındaki ilişkiye dair yeni bakış açıları sundu. Biyolojik sistemlerin nasıl analiz edildiği ve yapay zekanın bu analizleri nasıl geliştirebileceği üzerine tartışmalar yürütüldü.
Fizik Çalıştayı boyunca bilim insanları, en güncel araştırmalarını paylaşarak katılımcılara fizik dünyasındaki en yeni gelişmelere dair önemli bilgiler sundu. Akademisyenlerin ve bilim meraklılarının yoğun ilgi gösterdiği bu etkinlik, bilimsel bilginin yaygınlaştırılması ve yeni nesil araştırmacılara ilham verilmesi açısından büyük önem taşıyor.
Çemberlitaş Fizik Çalıştayı, bilim dünyasında önemli bir yere sahip olma yolunda ilerlerken, benzer etkinliklerin düzenlenmeye devam edeceği duyuruldu. Yetkililer, ilerleyen aylarda Fizik ve Felsefe Çalıştayı’nın da gerçekleştirileceğini açıkladı. Bu tür organizasyonlar, bilimin farklı disiplinlerle olan ilişkisini derinlemesine inceleme fırsatı sunarak bilim dünyasının daha geniş kitlelere ulaşmasını sağlıyor. Özellikle fizik gibi temel bilim dallarında yapılan çalışmalar, evreni anlama yolunda kritik adımlar atılmasını mümkün kılıyor.
Kaynak: 2N News
