Bilim insanları, ayılar veya yer sincapları gibi kış uykusuna yatan hayvanların sahip olduğu olağanüstü dayanıklılığın insan DNA’sında da gizli olabileceğini keşfetti. Araştırmacılar, insanlarda da bulunan FTO adlı bir gen bölgesinin yakınında, “kontrol düğmesi” gibi çalışan özel DNA parçaları buldu.
Bu parçalar, kış uykusuna yatan hayvanlarda metabolizmayı yavaşlatıp hızlandıran genleri açıp kapatıyor. İnsanlarda ise bu bölge obeziteyle ilişkili ama aynı zamanda metabolizma esnekliğinin de anahtarı olabilir.
University of Utah Health tarafından yürütülen yeni bir araştırmaya göre bu özel DNA bölgeleri, hibernasyon (kış uykusu) sırasında metabolizmanın yavaşlatılması, enerji depolarının verimli kullanılması ve Alzheimer, diyabet veya kas erimesi gibi hastalıklara karşı direnç geliştirilmesinde kilit rol oynuyor. Özellikle “FTO” adı verilen gen kümesinin yakınındaki düzenleyici DNA bölgeleri, hem hayvanlarda hem insanlarda metabolizma kontrolü ile bağlantılı. İlginç olan ise, bu bölgelerin insanlarda obeziteye yatkınlığı da etkileyen en önemli genetik faktörlerden biri olması.
Bilim insanları, bu DNA bölgelerinin farelerde silinmesiyle vücut ağırlığı, metabolizma hızı ve sıcaklık dengesi gibi birçok fizyolojik özelliğin değiştiğini gözlemledi. Ayrıca hipotalamus bölgesindeki “açlık ve beslenme” sinyallerini yöneten çekirdek genlerle etkileşim içinde oldukları belirlendi.
“İnsanlar zaten genetik çerçeveye sahip,” diyen araştırma yazarlarından Susan Steinwand, “Sadece bu hazırda bekletme özellikleri için kontrol anahtarlarını belirlememiz gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Uzmanlara göre, bu genetik “hibernasyon anahtarlarının” gelecekte kontrollü şekilde aktive edilmesi, insanlarda yaşlanmaya bağlı hastalıkların önlenmesi, felç ve inme sonrası iyileşme sürecinin hızlandırılması hatta uzun uzay yolculuklarında astronotların metabolizmasını yavaşlatarak enerji tasarrufu sağlaması gibi uygulamalar sunabilir.
Kaynak: Phys.org
