Koku algısındaki hassasiyet ortaya çıktı

Nature Human Behaviour dergisinde yayınlanan son araştırmalar, beynimizin kokuları nasıl algıladığını araştırdı.

Pekin’deki Çin Bilim Akademisi’nden psikoloji araştırmacısı Wen Zhou ve ekibi, hassas koku kontrolü yapabilen gelişmiş bir cihaz geliştirdi. Bu cihaz, burun basıncındaki değişiklikleri, bir koklamanın başlangıcını ve bitişini algılayabiliyor, ayrıca hızlı bir şekilde iki farklı koku yayabiliyor.

200’den fazla katılımcından bazıları elma ve çiçek gibi kokulara, diğerleri soğan veya limon kokusunu taklit eden iki kimyasal koku dizisine maruz bırakıldı. Şaşırtıcı bir şekilde, sonuçlar katılımcıların kokuların sırasını, kokular sadece 60 milisaniye arayla yayıldığında bile kesin doğrulukla ayırt edebildiklerini gösterdi. 

Bu kadar hassas değişimleri algılayabilme, 10-20 Hz’lik füzyon frekansı ile renk algısınınkini hatırlatıyor ve böylece koku almanın yavaş bir duyu olduğu fikrini çürütüyor. Dahası, çalışma insan koku algısı ile 100 Hz’yi aşan frekanslarda dalgalanan koku uyaranlarını çözebilen böceklerin koku sistemleri arasındaki paralellikleri vurguluyor.

Her koku alma örneklemesi veya koklama genellikle bir ila üç saniye arasında sürüyor ve bu da insan koku alma duyusunun sürekli bir “değişim körlüğü” durumunda olduğu fikrine yol açıyor. Buna karşılık, kemirgen çalışmaları çok daha karmaşık bir mekanizmanın çalıştığını gösteriyor. Elektrofizyolojik incelemeler, kemirgenlerin sinirsel tepkilerini ritmik koku örneklemesine tam olarak bağlayabildiğini ve bilgileri koklamanın altındaki zaman ölçeklerinde işleyebildiğini ortaya koyuyor. Bu, araştırmacıları benzer alt koklama zamansal dinamiklerinin insan koku alma algısını etkileyip etkilemediğini araştırmaya yöneltti.

Bu sonuçlar, koku kimliği için zamansal bir kodun varlığına dair deneysel kanıt sağlıyor. Araştırma, koku girdisinin ince zamansal dinamiklerinin nöronların kodlama kapasitesini artırmaya yardımcı olabileceğini ve farklı koku maddeleri arasında daha iyi ayrım yapılmasını sağlayabileceğini öne sürüyor.