İlk kez insan beyni dışında nöral kök hücreler keşfedildi

Bilim insanları, merkezi sinir sistemi dışında ilk kez nöral kök hücrelere benzeyen yeni bir hücre türü keşfetti. Bu hücreler, sinir sistemi hastalıklarının tedavisinde kullanılabilecek alternatif bir kaynak olarak değerlendiriliyor. Normalde yalnızca beyin ve omurilikte bulunduğu düşünülen nöral kök hücreler, bu çalışmada farelerin akciğerleri ve kuyruk dahil çeşitli organlarında tespit edildi.

Keşfedilen bu yeni hücrelere “periferik nöral kök hücre” (pNSC) adı verildi. “Periferik” terimi, merkezi sinir sistemi dışındaki bölgeleri ifade ederken, bu hücrelerin sinir kökenli olmaları onları dikkat çekici kılıyor. pNSC’ler, laboratuvar ortamında çoğaltılabiliyor, kendilerini yenileyebiliyor ve nöron gibi sinir hücrelerine dönüşebiliyor. Ayrıca sınırlı ölçüde glial hücrelere – yani sinir sistemini destekleyen hücre türlerine – de farklılaşma yeteneği gösteriyorlar.

Günümüzde nöral kök hücreler, Parkinson gibi nörolojik hastalıkların tedavisinde kullanılıyor ancak bu hücreler genellikle vücuttaki normal hücrelerin laboratuvarda yeniden programlanmasıyla elde ediliyor. Bu süreç hem karmaşık hem de zaman alıcı olabiliyor. Yeni keşfedilen pNSC’ler ise doğrudan çeşitli organlardan elde edilebildiği için bu süreci daha pratik hale getirebilir.

Araştırmanın ortak yazarlarından Dong Han, bu hücrelerin kolay erişilebilirliği sayesinde, sinir sistemindeki hasarların onarımı için yeni bir yol açabileceğini belirtti. Ayrıca, bu hücrelerin merkezi sinir sistemi dışındaki varlığı, sinir hücrelerinin esnekliği ve çeşitliliği hakkında daha önce bilinmeyen bir düzeyi ortaya koyuyor.

Eğer pNSC’lerin insanlarda da bulunduğu kanıtlanırsa, bu hücreler Parkinson hastalığı, omurilik yaralanmaları ve benzeri sinir sistemi hastalıkları için yeni bir tedavi aracı olabilir. Araştırmacılar bir sonraki adım olarak, insan vücudunda bu hücrelerin varlığını doğrulamaya ve terapötik (tedavi edici) kapasitelerini incelemeye odaklanacak.

Kaynak: Nature Cell Biology