Rusya’da meydana gelen ve şiddetiyle tarihe geçen deprem sonrası beklenen büyük tsunamiler oluşmadı. Fay hattındaki yer değiştirme miktarı ve dalga boylarının sınırlı kalması felaketi önledi.
Rusya açıklarında meydana gelen 8,8 büyüklüğündeki depremin ardından Pasifik bölgesinde alarm verilmiş birçok ülke tsunami tehlikesine karşı önlem almıştı. Ancak tarihin en büyük depremlerinden biri olarak kayıtlara geçen depremin hasar boyutu ve yol açtığı tsunami etkisi beklenen kadar büyük olmadı.
Depremin ardından Kamçatka kıyılarına yakın bölgelerde dalgalar 5 ila 15 metre arasında ölçüldü. Bazı noktalarda bu yükseklik 50 feet’e (15 metre) kadar ulaştı. Ancak, Japonya kıyılarında dalgalar 0,3–0,9 metre, Hawaii’de 1,5–1,8 metre seviyesinde kaldı. ABD Batı Kıyısı’nda ise dalga boyu genellikle 0,3 metre civarındaydı; yalnızca Crescent City bölgesinde 1,2 metreye ulaştı.
Tsunamiyi önleyen faktörler
Uzmanlara göre, beklenen büyüklükte bir tsunaminin oluşmamasının başlıca nedeni, deprem sırasında büyük çaplı denizaltı heyelanlarının yaşanmaması oldu. Ayrıca fay hattındaki yer değiştirme miktarı yaklaşık 6–9 metre ile sınırlı kaldı; bu değer, 2011 Japonya depreminde görülen 45 metreye varan kaymaların çok altında. Bu durum, su kütlesinin büyük ölçekte yer değiştirmesini engelledi.
Depremin kendisinin, güçlü olmasına rağmen, daha hafif bir tsunamiye katkıda bulunmuş olması da mümkün. ABD Oregon Üniversitesi Cascadia Bölgesi Deprem Bilim Merkezi direktörü Diego Melgar, Jeolojik Araştırma modellemesinin arazinin yaklaşık 300 millik bir fay boyunca 20 ila 30 fit kaydığını öne sürdüğünü söyledi. Melgar, fay hareketindeki bu tür varyasyonların nispeten küçük tsunamiler ile felaket olanlar arasındaki fark olabileceğini ve her depremin karakterinin farklı olduğunu söyledi.
Erken uyarı hayat kurtardı
Pasifik Tsunami Uyarı Merkezi’nin hızlı ve etkili çalışması sayesinde milyonlarca insanın zamanında tahliye edilmesi sağlandı. Balıkçı tekneleri ve limanlardaki gemiler açık denize yönlendirildi. Bu hazırlıklar, muhtemel can kayıplarını önledi ve kıyı bölgelerindeki hasarı minimize etti.
Kamçatka ve Kuril Adaları’nda sınırlı çaplı su baskınları ve altyapı hasarları yaşandı. Bazı binalar hafif hasar gördü, birkaç kişi yaralandı. Büyük çaplı yıkım veya ölüm bildirilmedi. Depremin ardından bölgede bulunan Klyuchevskoy Yanardağı faaliyete geçerek kül ve gaz püskürtmeye başladı.
Bu deprem, Pasifik Ateş Çemberi boyunca son yıllarda yaşanan en güçlü yer hareketlerinden biri olarak kayda geçti. Ancak tsunami enerjisinin beklenenden hızlı sönümlenmesi ve modern erken uyarı sistemlerinin başarısı sayesinde, potansiyel bir felaket önlenmiş oldu.
Kaynak: Washington Post, CNN
