Fluoksetin beynin enerji dengesini değiştiriyor

Yeni bir çalışma, yaygın olarak kullanılan antidepresan fluoksetin’in serotonin seviyelerini artırmaktan daha fazlasını yaptığını gösteriyor. Araştırmaya göre antidepresan beyin hücrelerinin enerjilerini yönetme ve bağlantılarını yeniden inşa etme şeklini değiştirerek, beynin depresyon tedavisi sırasında “gevşemesine” ve uyum sağlamasına yardımcı oluyor.

Çalışma, Doğu Finlandiya Üniversitesi ile Helsinki Üniversitesi iş birliğinde gerçekleştirildi ve sonuçlar Neuropsychopharmacology dergisinde yayımlandı.

Eurekalert’te yer alan habere göre araştırmacılar, hücre tipine özgü gen ifade analizleri (hücrede hangi genlerin aktif olduğunu ve hangi düzeyde çalıştığını inceleyen bir yöntem) yaptıklarında, tedaviden iki hafta sonra prefrontal kortekste (beynin yönetici bölgesi) özel bir nöron grubunda (parvalbumin interneuronları) önemli değişiklikler gördü.

Parvalbumin interneuronları, beynin elektriksel dengesini koruyan hücreler olarak biliniyor. Ve çok “katı” yani esnekliği düşük bir şekilde çalışıyorlar. Araştırmada, bu hücrelerin daha az katı (daha esnek) hale geldiği ortaya çıktı. 

Bu hücrelerin mitokondrilerinde (enerji üreten küçük yapılar) enerji üretimiyle ilgili genlerin ifadesi azaldı. Hücrelerin enerji metabolizması düşüş gösterdi. Buna karşılık, plastisiteyle (öğrenme ve uyum sağlama kapasitesiyle) ilgili genlerin aktivitesi arttı. Ayrıca, bu nöronları çevreleyen ve genellikle onların esnekliğini sınırlayan koruyucu perinöral ağların (perineural nets) zayıfladığı görüldü.

Araştırmacılara göre bu değişim önemli çünkü depresyon değişime direnen aşırı katı beyin devreleriyle bağlantılı. Bu devreleri yumuşatarak fluoksetin, beyinde bir plastisite veya esneklik penceresi oluşturuyor.

Çalışma lideri, Doğu Finlandiya Üniversitesi’nden Kıdemli Araştırmacı Juzoh Umemori, “Bulgular, antidepresanların insanların iyileşmesine nasıl yardımcı olabileceğine dair yeni bir anlayışa işaret ediyor: Sadece ruh halini yükselterek değil, aynı zamanda enerji sistemlerini değiştirerek devrelerini yeniden kurması için beyne yer vererek” diyor.

Kaynak: Eurekalert