Mimari ve medya sanatlarını sentezleyen Türk sanatçı Refik Anadol, dünyanın ilk yapay zeka sanat müzesini 2025’te Los Angeles’ta açacağını duyurdu.
Refik Anadol, 24 Eylül 2024’te dünyanın ilk yapay zeka sanat müzesi Dataland’i 2025 yılında açacaklarını duyurdu. Anadol, 2014 yılında ortağı Efsun Erkılıç ile birlikte Refik Anadol Studio’yu kurdu. Bu ikili devasa veri kümelerinden çarpıcı görüntüler yaratarak yeni bir sanat türüne öncülük etti.
20 bin metrekarelik bir müze olacak Dataland Large Nature Model (Büyük Doğa Modeli) adı verilen yapay zeka modelini kullanacak. Bu model, Smithsonian, Londra Doğal Tarih Müzesi, Cornell Ornitoloji Laboratuvarı gibi partner kurumlardan elde edilen verileri kullanacak. Eserler de bu veriler üzerinde inşa edilecek. Dataland yapay zekanın yaratıcı potansiyelini keşfedecek olsa da Anadol, teknolojiyi çevreleyen toplumsal kaygıların da farkında.
Dünyada ilk
Refik Anadol Studio 2025 yılında Los Angeles’ta kapılarını açacak olan Dataland ile yapay zeka sanat eserlerine kalıcı bir ev sağlayacak. Bu yenilikçi müze, kurucu ortaklardan olan Refik Anadol’un son on yılda sanat dünyasına sunduğu, algoritmik sanatın en çarpıcı örneklerinin sergileneceği bir merkez olacak.
Dünyanın ilk yapay zeka sanat müzesi olacak bu yapı, ünlü mimar Frank Gehry’nin tasarladığı Grand L.A. binasında yer alacak. Refik Anadol Studio yaptığı duyuruda, “Dataland, makine öğrenimi ve en son duyusal ve görselleştirme teknolojilerini kullanarak daha önce hiç görülmemiş bir ölçek ve kalitede benzersiz deneyimler yaşamak isteyen her kesimden insanı ağırlayacak… Dataland, çevrimiçi erişim ve öğrenme platformlarını bir araya getiriyor, büyük ölçekli, doğa odaklı veri kümeleri için halka açık bir veri havuzu görevi görüyor.” ifadelerini kullandı.
Refik Anadol kimdir?
1985 yılında İstanbul’da doğan Refik Anadol Kadıköy Anadolu Lisesinden sonra yüksek öğrenimine Bilgi Üniversitesi Görsel İletişim Tasarımı bölümünde devam etti. 2009 yılında Bilgi Üniversitesi’nden çift anadal ile mezun olan Refik Anadol bitirme projesi olarak Türkiye’nin ilk 3D projeksiyon projesini gerçekleştirdi. Santralistanbul binasını yapay zeka ve 3D projeksiyon teknolojilerini sentezleyerek ‘giydirdiği’ bu projeyle dünya çapında ilgi gördü. Ardından eğitimine devam etmek için Kaliforniya Üniversitesi Medya Sanatları Tasarımı bölümünde yüksek lisans programına katıldı. Sanatçı, günümüzde Kaliforniya Üniversitesi’nde öğretim görevlisi ve misafir araştırmacı olarak görev yapıyor.
Medya sanatlarının önemli bir temsilcisi
Anadol, kariyerinin ilk dönemlerinde kamusal alanlarda sergilediği, mimari odaklı verilerle oluşturduğu eserler ortaya koydu. Zamanla, birçok farklı alandaki veriyi yapay zeka programlarına işleyerek yine kamusal alanlarda sergilemeyi tercih ettiği daha büyük çaplı projelere yöneldi.
Son zamanlarda makinelerin hafızasına, yani makinelerin verileri algılama ve düşünme biçimlerine yoğunlaşan Anadol, imza attığı projelerde görsel, işitsel, sismik, coğrafi, meteorolojik, kültürel ve akla gelebilecek her türlü veriyi aralarında NASA ve Google’ın da bulunduğu kurumlarla iş birliği yaparak topluyor. Sonrasında verilerle projeye özel yazılan algoritmalarla çalışan yapay zeka programını besliyor. Böylelikle sanatçı, içinde yaşadığımız teknolojinin ve makinelerin verileri nasıl algıladığını, yorumladığını gösteren veri eserleri yaratıyor. Google, Microsoft, Nvidia, Intel, IBM ve Samsung gibi uluslararası kuruluşlarla işbirliği yapan Refik Anadol, yaşamını ve çalışmalarını Los Angeles’ta sürdürüyor.
Sanatçının seçili kamusal mekana özgü işitsel, görsel performansları ve sergileri arasında National Gallery of Victoria, Melbourne (Avusturalya); MEET Digital Culture Center (İtalya); ; Hammer Museum (ABD); International Digital Arts Biennial Montreal (Kanada); Ars Electronica Festival (Avusturya); İstanbul Tasarım Bienali (Türkiye); Sydney City Art (Avustralya) yer alıyor. Anadol ayrıca The Architect’s Newspaper En İyi Sergi Tasarımı Ödülü, Microsoft Research En İyi Vizyon Ödülü, German Design Ödülü, UCLA Art+Architecture Moss Award, University of California Institute for Research in the Arts Ödülü, SEGD Global Design Award, Google’s Art and Machine Intelligence Artist Residency Award’ın da aralarında bulunduğu birçok ödüle layık görüldü.
Kayak: Refik Anadol Studio
