Dünya’nın dönüşünden elektrik üretildi

Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki dönüşü ve manyetik alanı kullanılarak enerji üretilebileceği fikri, Princeton Üniversitesi’nden bir araştırma ekibinin çalışmasıyla yeniden gündeme geldi. Ekip, oldukça basit bir düzenekle mikrovolt düzeyinde elektrik üretimi sağladıklarını açıkladı.

Çalışmayı yürüten fizikçi Chris Chyba ve ekibi, Dünya’nın manyetik alanı ile ekseni etrafındaki dönüş hareketini kullanarak, içi boş silindirik bir cihazda elektrik üretmeyi başardıklarını öne sürdü. Üretilen elektrik miktarı oldukça düşük – yaklaşık 18 mikrovolt – ancak sistemin yakıt gerektirmemesi ve teorik olarak sürekli çalışabilmesi dikkat çekti.

Elektromanyetizma kuramına göre, Dünya’nın manyetik alanı içinde dönen bir iletkenin içinde kısa süreli bir elektrik alan oluşabiliyor. Ancak bu alan, serbest elektronların yeniden dağılımı nedeniyle hızla dengeleniyor  ve net kuvvet sıfırlanıyor. Bu da kalıcı bir elektrik akımı oluşmasını engelliyor. Bu nedenle genel bilimsel kanaat, Dünya’nın dönüşüyle sürekli elektrik üretmenin mümkün olmadığı yönündeydi.

Ancak Chyba’nın ekibi, bu görüşe alternatif bir yaklaşım geliştirdi. Physical Review Research dergisinde yayımlanan çalışmada, klasik modele ters düşmeyen ancak onu sınırlandıran bir çözüm önerildi. Ekip, elektrik yüklerinin serbestçe hareketini engelleyerek bu yeniden dengelenmeyi yavaşlatabilecek bir malzeme kombinasyonu kullandı.

Cihaz nasıl tasarlandı?

Cihaz, mangan, çinko ve demir gibi zayıf iletken (yani elektriği iyi iletemeyen) materyallerden oluşuyor. İç yapısı boş olan silindir şeklindeki düzeneğin, Dünya’nın dönüşü sırasında kendi ekseninde dönerken elektrik üretmesi hedeflendi. Kullanılan malzeme, iletkenlik bakımından deniz suyunun onda biri kadar, yani oldukça zayıf bir iletken olarak tanımlanıyor.

Araştırmacılar, cihazın çevresel etkenlerden arındırıldığını ve sıcaklık farklılıklarının göz önüne alındığını belirtiyor. Ölçülen gerilimin, bu faktörlerden değil, doğrudan Dünya’nın dönüşünden kaynaklandığını savunuyorlar. Ancak fizik camiasında görüş birliği oluşmuş değil. Uzmanlar, sonuçların başka ekiplerce tekrar edilmesinin ve farklı koşullarda doğrulanmasının gerekliliğine dikkat çekiyor.

Yine de bu çalışma, enerji üretimi alanında yeni soruları gündeme getiriyor. Araştırma ekibi, konut ölçeğinde enerji sağlamasa bile bu tür sistemlerin, klasik bataryaların yerini alabilecek, yakıt gerektirmeyen ve tükenmeyen güç kaynakları olarak kullanılabileceğini ifade ediyor.

Bilimsel çevreler, bu bulguların geçerliliğinin ancak farklı deneylerle desteklenmesi halinde enerji üretiminde Dünya’nın hareketinin yeni bir kaynak olarak değerlendirilebileceğini belirtiyor.

Kaynak: APS