Depresyon kötü sağlığın hem sebebi hem sonucu

Karolinska Institutet ve Amsterdam UMC’deki araştırmacıların yürüttüğü geniş kapsamlı bir uluslararası çalışma, majör depresif bozukluğun (MDD) yalnızca birçok hastalık ve sosyal probleme yol açmakla kalmadığını, aynı zamanda yalnızlık, obezite, sigaraya başlama, kronik ağrı ve bazı endokrinolojik özellikler gibi etmenlerden de beslendiğini ortaya koydu. 

Araştırma ekibi, gözlemsel çalışmaların ötesine geçerek Mendelyen Randomizasyon (MR) adlı genetik temelli bir yöntem kullanarak, depresyon ile ilişkili 135 farklı değişken arasındaki nedensel bağları test etti. 

Depresyonu tetikleyen unsurlar arasında; yalnızlık, düşük gelir, sigaraya başlama, obezite, kronik ağrıların erken yaşta gerçekleşmesi gibi endokrinolojik göstergeler yer aldı. Ayrıca düşük fiziksel aktivite ve riskli davranışlar da depresyon riskini artıran yaşam tarzı unsurları olarak saptandı. 

Öte yandan, genetik olarak depresyona yatkınlığın, kardiyovasküler hastalıklar, tip 2 diyabet, hipotiroidizm, kronik ağrı, inflamasyon ve fiziksel aktivitenin azalması gibi sağlık sorunlarına yol açtığı belirlendi. Ayrıca depresyonun eğitim düzeyinin düşmesi, gelir azalması, ilişki problemleri ve artan intihar düşünceleri ve davranışları gibi sosyal etkileri de vardı. 

Birçok ilişkinin çift yönlü (bidirectional) olduğu görüldü. Örneğin depresyon yalnızlığı artırabilirken, yalnızlık da depresyon riskini yükseltiyor. Ancak araştırmanın genel bulgusu, depresyonun sağlık sorunlarına yol açma olasılığının, bu tür sorunlardan depresyona yol açma olasılığından daha güçlü olduğu. 

Araştırmacılar, depresyon zincirini kırmak için çift yönlü bir strateji öneriyor. Depresyonu tetikleyen değiştirilebilir risk faktörlerinin azaltılması ile birlikte etkili tedavilerin uygulanması gerektiği vurgulanıyor. Obezite, sigara ya da yalnızlıkla mücadele etmek depresyon riskini düşürebilir; aynı şekilde depresyonun tedavi edilmesi de bu sorunların gelişmesini ya da kötüleşmesini önleyebilir. 

Çalışmanın başyazarı Lu Yi “Depresyon, hem olumsuz sosyal ve tıbbi koşulların bir sonucu hem de kendi başına kötü sağlık koşullarının önemli bir tetikleyicisi olarak görülmeli” diyor. Bu çift yönlü rol, modifiye edilebilir nedenlere yönelik önleme stratejileri ile birlikte hızlı ve etkili tedavilerin önemini bir kez daha ortaya koyuyor.

Kaynak: Phys.org