COP29 zirvesinde iklim finansmanı krizi

Bakü’de düzenlenen COP29 İklim Zirvesi, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin finansman anlaşmazlıkları nedeniyle uzadı. Önerilen 250 milyar dolarlık yıllık finansman planı, iklim krizini çözmek için yetersiz görülüyor.

Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de düzenlenen COP29 İklim Zirvesi, gelişmiş ülkelerin 2035 yılına kadar yıllık 250 milyar dolarlık iklim finansmanı sağlamasını öngören taslak planın yarattığı anlaşmazlıklar nedeniyle planlanan süresini aştı. Zirvede, hem finansmanın miktarı hem de kaynakların dağıtımı konusundaki derin fikir ayrılıkları sürüyor.

Gelişmekte olan ülkeler, önerilen finansman miktarının iklim krizinin yıkıcı etkilerini karşılamak için çok düşük olduğunu savunurken, gelişmiş ülkeler planın halihazırda yüksek maliyetli olduğunu iddia ediyor. Panama’nın iklim elçisi Juan Carlos Monterrey Gómez, “Çok sinirliyim. Bu saçma, gerçekten çok saçma. Gelişmiş dünya gezegenin yanmasını istiyor gibi geliyor.” diyerek tepkisini dile getirdi.

Aktivistler, COP29 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda
taslak anlaşmaya karşı sessiz bir protesto düzenliyor.
(REUTERS)

Öte yandan, Avrupa’dan bir müzakereci, $250 milyarlık teklifin yeterince fazla ülkeyi kapsamadığını belirtti ve “Kimse bu rakamdan memnun değil, çünkü rakam yüksek ve katılımcı tabanını artırmaya yönelik neredeyse hiçbir şey yok.” dedi.

Taslak plan eleştirilerin odağında 

Taslak plana göre, yıllık $250 milyarlık finansmanın büyük bir kısmı çok taraflı kalkınma bankaları ve özel sektör yatırımları gibi farklı kaynaklardan sağlanacak. Öte yandan, toplamda ulaşılması hedeflenen $1.3 trilyonluk rakamın büyük bölümü, henüz somut taahhütlere dayanmıyor.

Azerbaycan’ın baş müzakerecisi Yalchin Rafiyev ise finansmanın taslak metniyle ilgili olarak “Taslak bizim adil ve iddialı hedefimizle örtüşmüyor, ancak taraflarla temas kurmaya devam edeceğiz.” yorumunda bulundu.

Uzmanlar, gelişmiş ülkelerin özel sektör yatırımlarını harekete geçirme konusunda zorlanabileceğini belirtiyor. The Guardian’ın haberine göre ise, sivil toplum kuruluşları bu planı “bir şaka”, “utanç”, “hakaret” ve küresel kuzeyin “insanların hayatlarıyla poker oynaması” olarak nitelendiriyor.

Azerbaycan’ın baş müzakerecisi Yalchin Rafiyev
finansmanın taslak metniyle ilgili olarak açıklama yapıyor.
(BNN Bloomberg)

İklim krizinin bedeli her geçen gün artıyor

2024 yılı, bilim insanlarına göre tarihin en sıcak yılı olmaya aday. Gelişmekte olan ülkelerdeki seller, toprak kaymaları ve kuraklıklar, yüz binlerce insanın hayatını ve geçim kaynaklarını ciddi seviyelerde etkiliyor. 

Zirvedeki müzakerelerin, kısa vadede tüm tarafları tatmin edecek bir anlaşmayla sonuçlanması zor görünüyor. Uzmanlara göre, gelişmekte olan ülkelerin iklim krizine karşı ihtiyaç duyduğu finansmana dair bir yol haritası belirlenmezse, bu durum hem küresel sıcaklık artışını hem de insani krizleri derinleştirebilir.

Kaynak: Reuters, The Guardian