Çin’de 7 bin üzerinde chikungunya vakası

Çin’in güneyindeki Guangdong eyaletinde, sivrisinekler aracılığıyla bulaşan chikungunya virüsü vakaları 7 bini geçti. Sadece son bir haftada 3 bin yeni vaka bildirilirken, en fazla vakanın görüldüğü şehir Foshan oldu. Yetkililer, salgının yayılmasını önlemek amacıyla Covid-19 benzeri önlemler almaya başladı. Hong Kong ise altı yıl aradan sonra ilk chikungunya vakasını duyurdu.

Hong Kong Özel İdari Bölgesi’nde açıklanan ilk vaka, temmuz ayında Foshan’a seyahat eden 12 yaşındaki bir çocuk oldu. Ateş, döküntü ve eklem ağrısı şikayetleriyle hastaneye başvuran çocukta chikungunya virüsü tespit edildi. Yetkililer, çocuğun enfeksiyonu Foshan’da kaptığını bildirdi.

Virüs nasıl bulaşıyor ve kimler risk altında?

Chikungunya virüsü, enfekte sivrisineklerin insanları ısırmasıyla bulaşıyor. Kişiden kişiye doğrudan bulaşmıyor. En yaygın belirtiler arasında yüksek ateş, şiddetli eklem ağrıları, deri döküntüleri, baş ağrısı, kas ağrısı ve eklem şişlikleri yer alıyor. Çoğu kişi bir hafta içinde iyileşse de bazı hastalarda eklem ağrıları aylar, hatta yıllar sürebiliyor.

Ölüm oranı düşük olsa da, yenidoğanlar, yaşlılar ve kalp hastalığı, diyabet gibi kronik hastalıklara sahip kişilerde daha ağır seyredebiliyor. Hastalığın özel bir tedavisi ya da aşısı bulunmuyor. Tedavi semptomları hafifletmeye yönelik yapılıyor.

Çin’de alınan önlemler

Guangdong eyaleti genelinde, hastanelerde chikungunya hastalarının yatakları cibinliklerle korunuyor. Hastalar, test sonuçları negatif çıkana veya 7 günlük hastane süresini tamamlayana kadar taburcu edilmiyor.

Bulaş riskini azaltmak için yerel yönetimler, evlerdeki saksı, kahve makinesi, şişe gibi su biriken alanların boşaltılmasını zorunlu tuttu. Uymayanlara 10 bin yuan (yaklaşık 56 bin 708 TL) para cezası uygulanabileceği açıklandı.

Ayrıca, “fil sivrisinek” olarak bilinen ve diğer sivrisinekleri yiyen büyük türlerin doğaya salındığı belirtildi. Foshan’da geçen hafta 5 bin sivrisinek larvası yiyen balığın göllere bırakıldığı bildirildi. Bazı bölgelerde ise durgun su kaynaklarını tespit etmek için drone’lar kullanılmaya başlandı.

ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), Çin’e seyahat edecek yolcular için “seviye 2” sağlık uyarısı yayımlayarak dikkatli olunması çağrısında bulundu. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ise sivrisineklerin üremesine neden olan durgun su birikintilerinin ortadan kaldırılmasının virüsün yayılmasını önlemede en etkili yöntem olduğunu vurguladı.

Bu virüs nedir? Nereden geliyor?

Chikungunya, ilk olarak 1952 yılında Tanzanya’da görülen ve ismini Tanzanca’da “iki büklüm eden” anlamına gelen kungunyala kelimesinden alan sivrisinek kaynaklı viral bir hastalık olarak biliniyor.

Bu isim, hastalığın neden olduğu şiddetli eklem ağrılarının hastaları adeta iki büklüm hâle getirmesinden geliyor. Togaviridae ailesine ve Alphaviruscinsine ait olan chikungunya virüsü, özellikle gündüz aktif olan Aedes aegypti ve Aedes albopictus türü sivrisineklerin ısırmasıyla bulaşıyor.

Virüs kişiden kişiye doğrudan geçmiyor; yalnızca enfekte bir sivrisinek aracılığıyla yayılıyor. Virüse maruz kalan kişilerde kuluçka süresi genellikle 3 ila 7 gün arasında değişiyor. Başlıca belirtiler arasında yüksek ateş, baş ve kas ağrısı, döküntü, yorgunluk ve özellikle aylarca, hatta bazı durumlarda yıllarca sürebilen yoğun eklem ağrıları yer alıyor.

Hastalık çoğu zaman hayati risk taşımıyor ancak özellikle yaşlılar, bebekler ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerde daha ağır seyredebiliyor. Bugüne kadar chikungunya için geliştirilmiş bir aşı ya da doğrudan tedavi bulunmuyor. Uygulanan tedavi yöntemleri semptomları hafifletmeye yönelik olup genellikle istirahat, bol sıvı alımı ve ağrı kesicilerle sınırlı kalıyor.

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, virüsün yayılmasını önlemenin en etkili yolu sivrisineklerin üreme alanı olan durgun suların ortadan kaldırılması, vücut koruyucu giysiler giyilmesi ve sivrisinek kovucu ürünlerin kullanılması. Chikungunya, her ne kadar ölümcül olmasa da, uzun süreli eklem rahatsızlıkları nedeniyle bireylerin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebiliyor ve salgın haline geldiği bölgelerde halk sağlığı açısından tehdit oluşturuyor.

Kaynak: Anadolu Ajansı, BBC