Rosatom (Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu) bilim insanları, kalp hastalıklarında kullanılmak üzere canlı hücrelerden damar üretmeyi başardı.
Canlı hücrelerden yapay damar üretildi
Troitsk Bilim Enstitüsü’nde yapılan çalışmalarda, biyofabrikasyon adı verilen bir yöntemle damar eşdeğerleri üretildi. Bu teknoloji sayesinde, 10 santimetre uzunluğunda damar yapıları yetiştirildi Uzmanlar, biyofabrikasyonun gelecekte kişiye özel organlar ve daha karmaşık damar sistemleri üretme potansiyeline sahip olduğunu belirtiyor.
Rosatom’dan yapılan açıklamaya göre, bilim insanları kan damarlarının uzun dokusal eşdeğerlerini başarılı bir şekilde biyofabrikasyon ile üretmeyi başardı. Bu damarlar, kalp damar hastalıkları ve varisli damarlar gibi rahatsızlıkları olan hastalar için tedavi fırsatları sunmayı amaçlıyor. Ayrıca, 2030 yılına kadar daha karmaşık ve dallanmış damar sistemlerinin üretimi planlanıyor.
Biyofabrikasyon, hücrelerin özel yöntemlerle yeniden yapılandırılmasıyla yapay damar üretmeyi mümkün kılıyor. Ultrasonik akustik alanlar kullanılarak, bu damar eşdeğerlerinin uzunlukları 10 santimetreye kadar çıkabiliyor. Elde edilen yapay damarlar, hasarlı bölgelere kan akışını yeniden sağlayarak organları besleyip onarmaya yardımcı olabilir. Uzmanlar, gelecekte bu teknolojinin böbrek, pankreas, akciğer gibi organların yapay versiyonlarını üretmek için de kullanılabileceğini ifade ediyor.
Projenin başlangıç aşamasında, bilim insanları akustik biyoyazıcı ve biyoreaktör cihazlarını geliştirerek hücresel materyali biyofabrikasyon için uygun hale getirdi. Bu cihazlar, hücrelerin uygun şekilde büyümesini sağlayarak damar eşdeğerlerini oluşturdu.
Troitsk Bilim Enstitüsü’nden Yegor Plakhotnyuk, damar üretimi için gerekli olan sferoid adı verilen hücre kümelerinin geliştirildiğini belirtti. Bu kümeler, damar yapısına dönüşerek büyütülüyor. Ayrıca, manyetik alanlar kullanarak daha karmaşık damar sistemlerinin üretimi için çalışmalar da devam ediyor.
Rosatom’un bu biyofabrikasyon projesi, gelecekte organ nakli bekleyen hastalar için önemli bir çözüm sunabilir. Kişiye özel, tamamen uyumlu ve fonksiyonel yapay organlar üretme imkânı, hastaların organ nakli beklemek zorunda kalmadan tedavi olabilmelerini sağlayacak.
Kaynak: Anadolu Ajansı
