Antidepresan kullanımıyla ilgili uzun yıllardır bilinenin aksine ilaçları bırakmanın sanıldığı kadar ciddi ve tehlikeli sonuçları olmadığı belirtildi.
Antidepresanı bırakmanın sonuçları ağır olmayabilir
Yeni yayımlanan kapsamlı bir bilimsel analiz, antidepresan tedavisinin bırakılmasıyla ilişkili yoksunluk belirtilerinin çoğu zaman hafif düzeyde olduğunu ve genellikle abartıldığı kadar ciddi seyretmediğini ortaya koydu.
JAMA Psychiatry dergisinde yayımlanan çalışma, 49 kontrollü araştırmadan elde edilen 17 binden fazla hastaya ait verileri temel alındı. Bulgulara göre, antidepresan kullanmayı bırakan kişilerde plasebo grubuna göre ortalama yalnızca bir fazladan yoksunluk belirtisi görülüyor. Bu oran, klinik olarak anlamlı kabul edilen dört belirti eşiğinin oldukça altında kalıyor.
Yoksunluk sürecinde en sık raporlanan semptomlar baş dönmesi, mide bulantısı, huzursuzluk ve vertigo olarak sıralanıyor. Özellikle venlafaksin (Effexor) ve desvenlafaksin (Pristiq) gibi bazı ilaçlar bu semptomlarla daha sık ilişkilendirilirken, vortiozetin (Trintellix) gibi bazı antidepresanlar ise neredeyse hiç belirti göstermiyor. Araştırmacılar, elde edilen verilerin doktorlar ve hastalar için güven verici olabileceğini, çünkü genel olarak antidepresan bırakma sürecinin beklenenden daha az rahatsızlık verici olduğunu vurguluyor.
Bununla birlikte, çalışmanın sadece kısa süreli (8-12 haftalık) ilaç kullanımını değerlendiren araştırmalara dayandığına dikkat çekiliyor. Uzun süreli kullanıcıların, örneğin yıllarca antidepresan kullanan bireylerin, yaşadığı potansiyel yoksunluk deneyimleri bu analizde yeterince temsil edilmiyor. Bu nedenle bazı uzmanlar, çalışmanın uzun dönem kullanıcılar için geçerli olmayabileceğini ve bu kişilerin ciddi zorluklar yaşayabileceğini belirtiyor.
Klinik psikolog ve akademisyen James Davies çalışmanın sonuçlarıyla ilgili uzun süreli kullanım sonrası gelişen beyin kimyasındaki değişimlerin göz ardı edildiğini savunuyor.
Araştırmanın sonuçları bir yandan, antidepresan bırakmak isteyen hastalar için cesaret verici olabilirken, öte yandan ilaçların etkisinin bireysel farklılıklar gösterdiği ve uzun dönemli kullanımda dikkatli olunması gerektiği mesajını da taşıyor. Uzmanlar, ilacı bırakmayı düşünen kişilerin bunu mutlaka doktor gözetiminde ve kademeli şekilde yapmaları gerektiği konusunda hemfikir.
