3,5 milyar dolar bir gecede nasıl buhar oldu?

İleri düzey matematiksel teknikler kullanılarak yapılan bir araştırmada kripto para piyasalarındaki devasa çöküşün arkasındaki gizli yapı ortaya çıkarıldı.

Londra Queen Mary Üniversitesi’nden araştırmacılar, kripto para dünyasındaki en sert çöküşlerden birinin arkasındaki karmaşık mekanizmaları ortaya çıkardı.  

İleri düzey matematiksel teknikler ve son teknoloji yazılımlar kullanan ekip, koordineli bir saldırıyı işaret eden hareketleri tespit etti ve bunun sonucunda neredeyse bir gecede 3,5 milyar dolarlık bir değer kaybı yaşandığını belirledi.

Dr. Richard Clegg ve ekibi tarafından yürütülen çalışma zaman içinde birbirine bağlı karmaşık sistemleri incelemek için kullanılan zamansal çok katmanlı grafik analizi kullanıldı. Bu yöntem, araştırmacıların Ethereum blockchain’inde işlem gören farklı kripto paralar arasındaki ilişkileri haritalamalarını sağlayarak,  TerraUSD’nin kasıtlı büyük ölçekli işlemlerle nasıl istikrarsızlaştırıldığını gözler önüne serdi.

TerraUSD gibi stabil kripota paralar genellikle Amerikan doları gibi bir para birimine sabitlenerek sabit bir değer korumak üzere tasarlanıyor. Ancak, Mayıs 2022’de TerraUSD ve LUNA, felaket bir çöküş yaşadı. Dr. Clegg’in araştırması, bu çöküşün nasıl gerçekleştiğini aydınlatıyor. Yapılan çalışma “shorting” olarak bilinen bir strateji uygulayan traderların koordineli bir saldırısının kanıtlarını ortaya koyuyor.

“Bulduklarımız olağanüstüydü,” diyen Dr. Clegg “Çöküşten önceki günlerde, son derece doğal olmayan ticaret desenleri gözlemledik. Yüzlerce tacir arasında dağılmış olan işlem hareketlerinin aksine, neredeyse tüm piyasayı kontrol eden bir avuç kişi gördük. Bu desenler, sistemi kasıtlı olarak istikrarsızlaştırma çabasına dair açık deliller sunuyor.” ifadelerini kullandı.

Phys.org’da yer alan habere göre ekip, yaptığı analizde, önemli tarihlerde sadece beş ya da altı traderin neredeyse tüm işlem hacmini oluşturduğunu ve her birinin piyasada neredeyse aynı payı kontrol ettiğini ortaya koydu. Bu düzeyde bir koordinasyonun, normal bir ticaret ortamında tesadüfen gerçekleşmesi neredeyse imkansız olarak kabul ediliyor. Bu durum, bu kişilerin çöküşü tetiklemek için birlikte hareket ettiklerini güçlü bir şekilde gösteriyor.

Bu araştırma, sadece TerraUSD çöküşüne dair önemli bilgiler sunmakla kalmayıp, aynı zamanda kripto para piyasalarını analiz etmek için güçlü bir yeni araç da tanıtıyor. Ekibin Pometry şirketi ile iş birliği yaparak geliştirdiği yazılım, karmaşık ticaret verilerini görselleştirmek ve yorumlamak için grafik ağ analizi kullanıyor. Bu araç, kripto para dünyasında karşılaşılan riskleri anlamaya ve azaltmaya çalışan düzenleyiciler, yatırımcılar ve araştırmacılar için paha biçilmez bir kaynak olabilir.

“Kripto paralar sıklıkla finansın vahşi batısı olarak görülür, çok az denetim ve neredeyse hiç hesap verebilirlik yoktur,” şeklinde konuşan Clegg “Bizim çalışmamız, titiz matematiksel teknikler uygulayarak, bu piyasaları yönlendiren gizli desenleri ve davranışları ortaya çıkarabileceğimizi gösteriyor. Bu sadece geçmişte neyin yanlış gittiğini anlamakla ilgili değil; gelecekte daha güvenli ve şeffaf bir finansal sistem inşa etmekle ilgili.” diyor.

Bu araştırmanın sonuçları, kripto para dünyasının çok ötesine geçiyor. Dr. Clegg ve ekibi tarafından geliştirilen yöntemler, finansal piyasalardan sosyal ağlara kadar geniş bir yelpazede karmaşık sistemlere uygulanabilir. Düzenleyici kurumlar için bu çalışma, sistemik riskleri izlemek ve korunmak adına yeni bir yol sunuyor, hem bireysel yatırımcıları hem de genel ekonomiyi koruma altına alıyor.

Kaynak: Phys.org